BİRLEŞMİŞ MİLLETLER (TURKISH JOURNAL) – Juliet İnan – Birleşmiş Milletler (BM) “Gelişmekte olan ülkelerdeki temizlik işçilerinin durumu acilen ele alınmalıdır ” açıklamasında bulundu.
Salı günü kutlanan Dünya Tuvalet Günü öncesinde, tuvalet, lağım ve septik tankları temizleyen milyonlarca insan için, Dünya Sağlık Örgütü (WHO), mevcut olan tehlikelerin altını çizdi.
Temizlik işçilerinin, temel bir kamu hizmeti gerçekleştirirken, kendi sağlıklarının tehlikeye girdiğini vurguladı. WHO, yayınlanan bildiride, “İşçiler çoğu zaman, ekipman olmaksızın, insan atıklarıyla doğrudan temasta bulunurlar. Koruma olmadan çalışan işçiler sağlık problemi tehlikesine ve birçok hastalıklara maruz kalırlar” dedi.
“Sadece bu kritik ve önemli olan hizmetler yerine getirilmediği zamanlarda, toplum hendeklerde, sokaklarda, nehirlerde ve plajlarda dışkı atıklarıyla karşı karşıya kaldığı zaman, temizlik işçilerinin önemi söz konusu oluyor” dedi.
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), Dünya Bankası ve WaterAid ile yapılan ortak bir çalışma olan “Sanitasyon Çalışanlarının Sağlığı, Güvenliği ve Onuru” yayınında belirtildiği gibi, düşük ve orta gelirli ülkelerdeki, lağım temizliği yapan dokuz sanitasyon çalışması incelendi.
Yapılan incelemelerde, çalışanların karşılaştığı zorlukların birçok nedeni, toplumda görünür olmamalarından kaynaklandığı belirtildi. İşgücünün, toplumda “görünmez, niteliksiz ve dışlanmış” olarak nitelendirildiği belirtildi. Sıhhi temizlik çalışanların maruz kaldığı sıkıntıların birçoğu, yaptıkları işin bilinmemesinden kaynaklandığı vurgulandı. İşçilere sağlık yardımı, emeklilik ve yasal koruma sağlanmasına rağmen, çalışanların önemli bir kısmı “toplumun en marjinal, fakir ve istismara uğramış kişilerinden” geliyor. Rapor, yapılan işi “düşük dereceli, emeğe dayalı ve tehlikeli bir iş” olarak tanımlamakla beraber, insan üzerindeki tehlikeli biyolojik ve kimyasal etkilerinden de söz ediyor.
Güvenli sanitasyon, sağlığımızı koruyan sanitasyon hizmetleri çalışanların güvenli ve onurlu bir ortamda hizmet vermesiyle mümkün olduğunu vurgulayan rapor, kayıt dışı çalışanların, sektörün geri kalanına kıyasla daha savunmasız olduklarını belirtiyor.
Yayın, bu geçici temizlik görevlilerin, düşük ücret ve yetersiz sağlık hizmeti almalarının yanı sıra, kendilerini koruyan yeterli yasaların ve politikaların olmaması üzerinde duruyor.
Yetersiz yatırım ve altyapı nedeniyle, her yıl çocuklar dahil milyonlarca insan yeterli su temin edememekte, temizlik ve hijyen ile ilgili hastalıklardan ölmektedir. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, yetersiz sanitasyon nedeniyle yıllık 432 bin ishal ölümü olmaktadır ve ayrıca kolera, dizanteri, tifo, hepatit A ve çocuk felci gibi diğer hastalıkların bulaşmasına da neden olmaktadır.
2015 yılında, uluslararası toplum tarafından kabul edilen 17 hedeften biri olan ‘’Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi 6’’, temiz su, temiz tuvaletler ve 2030 yılına kadar her yerde, herkes için hijyen çağrısında bulunuyor.
Olumlu değişimi teşvik etmek amacıyla BM ajansı, sanitasyon çalışanlarının korunması, ulusal sanitasyon politikaları, ve risk değerlendirme ve yönetimi çağrısında bulunarak, ülkelerin sorunu çözmelerine yardımcı oluyor.
Raporda ayrıca, kamu ve özel çalışanların ulusal işçilik standartlarını takip ettiği ve uygun ekipman ve eğitim almaları üzerinde duruluyor.
WHO “Sanitasyon çalışanlarının karşılaştıkları zorlukların birçoğu, toplumda görünür olmamalarından kaynaklanmaktadır” dedi.
