NEW YORK (TURKISH JOURNAL) – Ali Çınar – Dünyayı etkileyen Coronavirüs salgınında ABD’de vaka sayısı 1 milyonu ve hayatını kaybedenlerin sayısı 60 bine yaklaşırken, salgın sadece sosyal ve kültürel alanlarda değil, ekonomik alanda da ciddi derecede alarm veriyor.
Son 5 haftada 26 milyon Amerikalı işsizlik başvurusunda bulundu ve bu perşembe günü açıklanacak yeni rakamlar ile son 1,5 ayda 30 milyonun işsizlik başvurusuna ulaşılması bekleniyor.
AP ve NORC Halkla İlişkiler Araştırmaları Merkezi’nin ortak yaptığı yeni bir ankete göre, Amerikalılar’ın yüzde 63’ü, ülke ekonomisinin ‘’zayıf’’ olduğu görüsünde. Gidişatın kötü olmasının nedenlerine baktığımızda Gelir kayıpları, maaşların düşürülmesi, ücretsiz izin, çalışma saatlerinin azaltılması veya işini kaybetme gibi durumlardan kaynaklanıyor. Salgın başladığında iş sahibi olan yetişkinlerin yüzde 23’u, kendileri ya da ev halkının bir mensubunun işten çıkarıldığını söylemiş.Petrolden kaçan işlemciler tarihte ilk defa ABD vadeli petrol fiyatlarının eksiye düşmesine neden olurken, Covid-19 salgını nedeniyle petrol ihtiyacının ne denli düştüğü ve çıkarılan petrolü depolayacak yer bile kalmadığı da gözler önüne serilmiş oldu.
Başkan Trump: “Petrol Fiyatlarındaki Düşüş Kısa Vadeli” olduğunu dile getirse de, görüştüğüm Wall Street’teki uzmanlar, Amerikan ekonomisinin toparlanmasının zaman alacağını dile getiriyorlar.
Merkezi New York’ta olan uluslarası finansal kuruluşları, birçok ülkelenin sağlık krizi, yerel ekonomik kriz, düşen dış talep ve sermaye hareketleri ve emtia fiyatlarındaki çöküşü de içeren çok katmanlı bir krizle karşı karşıya olduğunu ve bu farklı etkilerin birbiriyle etkileşim halinde olarak öngörüde bulunmayı çok güçleştirdiğini de açıkladı.
Dünya Ticaret Örgütü de, küresel ticaret hacminin bu yıl salgının ekonomik etkilerinin sonucu olarak %13 ile %32 arasında düşeceğini öngördüğünü açıkladı.
2.2 Trilyon Dolar Ekonomik Yardım Paketi
Yetmedi Amerikan tarihinin en büyük ekonomik yardım paketi olan 2.2 trilyon dolarlık destek Amerikan’nın, büyük ve küçük işletmeleri olmak üzere, Amerikan aile fertlerine dağıtılmaya başlamasının iki hafta üstünden geçmesine rağmen, Başkan Trump ek 484 milyar dolar yeni bir ekonomik paketini geçen cuma günü imzaladı.
Anladığımız kadarı ile bu ek ekonomik paketlerin ardı ardı kesilmeyecek zira Amerikan Merkez Bankası da sıcak parayı piyasaya sürmeye devam ediyor. Bu iki pakette de, iflas eden Sağlık sistemine de milyarca dolar yardımı da içeren kritik maddelerde bulunuyor.
Bunun dışında, FED’te hem piyasaları rahatlatmak için yeni adımlar atar iken, diğer ülkelerin merkez bankalarına hazine bonosu karşılığında dolar borç vererek küresel kredi piyasalarındaki tıkanıklıkları bir kez daha giderme girişimine başladı. Coronavirüsü’ün yarattığı global etkiler dünya düzeninin virüs sonrası aynı olmayacağını gösteriyor.
Sonuç olarak, coronavirüs hem bireyleri, hem toplumları ve hem de ülkeleri derinden etkilemeyi başladı. Bilhassa ABD’nin Çin’e karşı değiştirdiği tavır ve yeni ticari ortak arayışında Türkiye için bir fırsat doğduğuna inanıyorum. Artık bundan sonra, dar politikalar yerine bilgiye ilk ulaşan, bunu şeffafça yöneten, doğru ortaklar ile çalışan ve de insana yatırım yapan ülkeler kazanacak
