NEW YORK – Ali Çınar – Birleşmiş Milletler’in (BM) Genel Kurul üst düzey toplantıları tarihte ilk defa bir Türk’ün başkanlığında yapıldı. Toplantılar çerçevesinde ülke liderlerinin Genel Kurul kürsünden dünyaya seslendikleri yıllık konuşmaları Covid-19 nedeniyle ilk defa video konferans yoluyla gerçekleştirildi.
15 Eylül’de resmi olarak başlayan 75. Genel Kurul, 5 Ekim’de sona erecek ama gözler geçen haftaki Genel Kurul konuşmalarında idi. İlk günde toplam 33 ülke lideri 5 ile 15 dakika arasında konuşmalar yaptı. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, dünya liderlerine küresel ateşkesi 100 gün içinde 2020 sonun kadar hayata geçirmeleri çağrısı yaptı. Genel Kurulun bu seneki teması ise :
“İstediğimiz gelecek, ihtiyacımız olan Birleşmiş Milletler: Çok taraflılığa kolektif bağlılığımızı yeniden teyit etmek – etkili çok taraflı eylem yoluyla ÇOVıD-19 ile yüzleşmek”.
Gelin Dikkat Çeken 11 Önemli Noktaya bakalım:
-BM Tarihinde Genel Kurul ilk defa sanal olarak yapıldığı için hem BM Binası hemde New York boştu. BM Genel Kurul konuşmalarında liderleri, o ülkenin BM temsilcisi büyükelçilikleri tanıttı.
-Dünya liderleri arasında video konferansı çekimleri en etkili Başkan Trump’ın oldu. Trump’ın ekibi video kaydında farklı kameralar, zoom in, zoom out, farklı kadrajlar bulunuyordu
-Başkan Trump,Covid-19 nedeni ile Cinin suçlanmasını ister iken, Cumhurbaşkanı Erdoğan,BMGK reform edilmesini tekrar dile getirdi
-Brezilya Devlet Başkanı ilginç bir çıkış yaparak, Amazon ormanlarında çıkan yangınların karalama kampanyası karşı karşıya kaldıklarını ve bunu kınadıklarını söyledi.
-Dünya Liderlerinin konuşmaları ağırlıklı Covid-19 mücadele olur iken, ortak ne çalışmalar yapabiliriz konusunda öneriler sunuldu.Papa Francis yaptığı konuşmada aşinine önce fakirlere verilmesini önerdi
-Yunanistan Başbakanı Mitsotakis Cumhurbaşkanı Erdoğan’a biraraya araya gelip karşılıklı kabul edilebilir bir çözüm arayalım, diplomasiye şans verelim” teklifinde bulunurken,Erdoğan’dan Kıbrıs Türklerini de içini alacak Doğu Akdeniz ile ilgili büyük bir kurultay yapılmasını önerdi
-Türkiye’nin Dünya 5ten büyüktür söylemine, Almanya Başbakanı BM reforme edilmeli dolaylı destek verdi. Rus Devlet Başkanı ise BM Güvenlik Konseyi’ndeki beş daimi ülkenin veto gücünü koruması gerektiğini savundu. Fransa Başbakanı Macron “Birleşmiş Milletler dünyamız gibi karmaşa içinde” darken, Hindistan Başbakanı Narendra Modi, BMGK yapısını eleştirdi.
– Özbekistan’ın bağımsızlığından bu yana bir cumhurbaşkanı olarak , Mirziyoyev, BM Genel Kurulu’na hitabında Rusça yerine ilk defa Özbekçeyi kullandı.
-İlk defa Birleşmiş Milletler Genel Kurulu için Medya Merkezi kurulamadı.Çok kısıtlı sayıda gazeteci Genel Kurulu izlemek için izin verildi.
– Pakistan Başbakanı İmran Han’ın BM 75. Genel Kurulu’ndaki konuşması başladığında Hint diplomat toplantı salonunu terk ederken, Azerbaycan Devlet Başkanı Aliyev: “Ermenistan derhal koşulsuz olarak Azerbaycan topraklarından çekilsin” dedi.Nijerya Devlet Başkanı İssoufou Mahamadou, video kaydı olduğu için aynı anda hem BM Genel Kurulunda hemde BM Güvenlik Konseyi’nde konuştu.
– 193 Üye ülkeden sadece 21 Kadın Devlet lideri olduğu ve sayının az olduğu kimsenin gözünden kaçmadı.