BİRLEŞMİŞ MİLLETLER – Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, BM Genel Kurul Salonu’nda, BM 72. Genel Kurulu Genel Görüşmeleri Açılışı’nda yer alarak, Genel Kurul’a hitap etti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Buradan tüm dünyanın huzurunda, topraklarında barındırdığı 3,2 milyon sığınmacının tüm yükünü Türkiye’nin omuzlarına bırakan ülkeleri ve uluslararası kuruluşları verdikleri sözleri tutmaya davet ediyorum.” dedi.
Erdoğan, “Irak’ın da toprak bütünlüğü temelinde varılacak uzlaşmalara ve ortak gelecek inşa etme ideallerini hayata geçirmeye ihtiyacı vardır. Bağımsızlık talepleri gibi bölgede yeni krizler, çatışmalar ortaya çıkartabilecek adımlardan uzak durulması gerekiyor.” ifadesini kullandı.
“Buradan Irak Bölgesel Kürt Yönetimi’ni bu doğrultuda başlattığı girişimden vazgeçmeye davet ediyoruz.” diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan sözlerini şu şekilde sürdürdü:
Türkiye’nin bu konudaki çok açık ve kararlı tavrını görmezden gelmek, Irak Bölgesel Kürt Yönetimi’ni elindeki imkanlardan da edecek bir sürecin önünü açabilir. Yeni çatışmaların fitilini ateşlemek yerine hep birlikte bölgede huzuru, barışı, güvenliği, istikrarı tesis için çalışmalıyız.”
“Suriye halkını, maalesef uluslararası toplum yalnız bırakmıştır”
Yedinci yılına giren Suriye ihtilafının, ülkede, bölgede ve tüm dünyada derin yaralar açtığına işaret eden Erdoğan, konuşmasına şöyle devam etti:
“Suriye’de siviller ve günahsız yavrularla birlikte bir medeniyet de yok ediliyor. Bu ülkeyi yerle bir eden, istikrarsızlığın ve zulmün beslediği terör, sınırları aşarak bir kanser gibi yayılıyor. Demokrasi, özgürlük, adalet, aydınlık bir gelecek talebiyle harekete geçen Suriye halkını, maalesef uluslararası toplum yalnız bırakmıştır. Biz Türkiye olarak, hangi kökenden, hangi meşrepten olursa olursun hepsini de kardeşimiz olarak gördüğümüz, derin tarihi ilişkilerle bağlı olduğumuz bu insanların yaşadıkları trajediye kayıtsız kalamazdık.”
Erdoğan, Suriye’de çatışmaların başladığı 2011 baharından beri sorunun çözümü için her türlü insani ve siyasi gayreti gösterdiklerini vurgulayarak, Türkiye’nin 3 milyonun üzerinde Suriyeli ile 200 binin üzerinde Iraklı sığınmacıya ev sahipliği yaptığını anlattı.
Ülkede kalıcı bir ateşkesin sağlanması ve barışın tesisi için Rusya ve İran ile tüm kesimlerin katılımıyla Astana toplantılarını başlattıklarına dikkati çeken Erdoğan, bu girişimlerin ardından uzun zamandır tıkanmış olan Cenevre Süreci’nin de yeniden canlandığını söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Astana’da varılan mutabakat çerçevesinde İdlib bölgesinin güvenliğe kavuşturulmasıyla ilgili yeni bir planı hayata geçireceklerini bildirerek, “Ülkenin toprak bütünlüğü esasına dayanan, halkın demokratik taleplerine saygı duyan, istikrarlı ve müreffeh bir Suriye’nin inşası yolunda atılacak her adımın destekçisiyiz.” diye konuştu.
Suriye krizinin başlamasıyla Türkiye’ye gelen sığınmacılar ve Avrupa’ya yönelen mülteci akınının önüne geçmek için her türlü tedbiri aldıklarını ve almaya devam edeceklerini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, barınmadan gıda ve giyime, sağlık hizmetinden eğitime kadar sığınmacıların tüm ihtiyaçlarını, Türkiye’yi ziyaret eden herkesin takdirini kazanan bir standartta karşıladıklarını ifade etti.
Erdoğan, ancak bu doğrultuda yürüttükleri çalışmalara Avrupa Birliği (AB) başta olmak üzere uluslararası toplumdan yeterli desteği alamadıklarını özellikle belirtmek istediğinin altını çizdi.
Türkiye’deki kamplarda ve şehirlerde yaşayan sığınmacıların ihtiyaçlarını karşılamak için kamunun, sivil toplum kuruluşlarının ve halkın yaptığı harcamaların tutarının 30 milyar doları bulduğunu bildiren Erdoğan, “Buna karşılık, Avrupa Birliği söz verdiği 3 milyar avro artı 3 milyar avro yardımın sadece 820 milyon avrosunu göndermiştir. Uluslararası toplumdan Birleşmiş Milletler aracılığıyla gelen yardımların tutarı da 520 milyon dolar civarındadır.” ifadesini kullandı.
Erdoğan, Suriyeli sığınmacılar için gelen yardımların Türkiye’nin bütçesine girmediğini, bunların sadece Birleşmiş Milletlerin ilgili kurumları üzerinden yardım kuruluşları aracılığıyla ihtiyaç sahiplerine ulaştırıldığını belirtti.
“Buradan tüm dünyanın huzurunda, topraklarında barındırdığı 3,2 milyon sığınmacının tüm yükünü Türkiye’nin omuzlarına bırakan ülkeleri ve uluslararası kuruluşları, verdikleri sözlere tutmaya davet ediyorum.” ifadesine yer veren Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle devam etti:
Birleşmiş Milletler (BM) 72. Genel Kurulu görüşmeleri, 120’den fazla devlet ya da hükümet başkanının katılımıyla başladı.
“Esasen Türkiye, dünya çapında insani yardım ve kalkınma yardımı faaliyetleri yürüten bir ülkedir. Sadece ülkemize gelen sığınmacılara kucak açmakla kalmıyoruz. TİKA, AFAD, Kızılay gibi kurumları ve çeşitli sivil toplum örgütleri aracılığıyla dünyanın neresinde olursa olsun mağdur ve mazlum duruma düşmüş herkesin yardımına koşuyoruz. Örneğin Türkiye, Somali’nin yeniden yapılandırılması için resmi kurumları ve sivil toplum örgütleri aracılığıyla 1 milyar dolarlık bir kaynak kullanmıştır. Somali konusunda yaptığımız çalışmalar ve elde ettiğimiz sonuçlar, gerçekten benzer çalışmalara örnek olacak düzeydedir.
Kesinleşen OECD istatistiklerine göre ülkemiz, 2016 yılında yaptığı 6 milyar dolarlık insani kalkınma yardımlarıyla, bu alanda rakam olarak dünyada ikinci sırada, milli gelirine oranla da ilk sırada yer almaktadır. Halbuki Türkiye, dünyanın en büyük 17’nci ekonomisidir. Gerçekleştirdiği insani kalkınma yardımları milli gelirinin binde 8’ine ulaşan Türkiye, bu çerçevede Birleşmiş Milletler hedeflerini tutturabilen 6 ülkeden biri olmuştur.”
Erdoğan, görüldüğü üzere Türkiye’nin, Genel Kurul’un ana mesajını oluşturan “Sürdürülebilir bir dünya” hedefi için tüm gücüyle çalıştığının, ilerleyen süreçte de bu hassasiyetlerle yoluna devam edeceğinin altını çizdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin, Suriye ve Irak’taki istikrarsızlıktan beslenen DEAŞ ve PKK gibi bölgenin en eli kanlı terör örgütleriyle kıyasıya bir mücadele içinde olduğunu vurguladı. Erdoğan, bunun yanında, ülkenin meşru, demokratik rejimini kanlı bir darbeyle değiştirmeye teşebbüs eden FETÖ terör örgütüyle de mücadelesinin devam ettiğini belirtti.
Erdoğan, DEAŞ’ın, Türkiye’nin sınırlarına yönelik saldırılarına karşı Suriye’de başlattıkları Fırat Kalkanı Harekatı’yla, 243 meskun mahali ve 2 bin kilometrekarenin üzerinde toprağı örgütten temizledikleri bilgisini paylaştı.
Bu operasyon sırasında 3 bine yakın DEAŞ militanının etkisiz hale getirildiğini bildiren Erdoğan, teröristlerden temizlenilen bölgeye 100 bine yakın Suriyelinin geri dönerek yerleştiğini söyledi.
Erdoğan, Fırat Kalkanı Operasyonu’nun, bölgenin işgalinden bu yana DEAŞ’a karşı elde edilen en büyük başarı olduğunu dile getirerek, şunları kaydetti:
“Şu gerçeği huzurlarınızda ifade etmek durumundayım, Bölgede, ‘DEAŞ’a karşı mücadele verdiğini’ söyleyen grupların ve güçlerin büyük bir bölümünün kesinlikle böyle bir amacı yoktur. Bu gruplar ve güçler, DEAŞ’ı kendi gündemlerini hayata geçirmek için bir araç olarak kullanıyor. PYD-YPG’nin, Suriye’de ele geçirdiği bölgelerde demografik yapıyı değiştirme, halkın mallarına el koyma, kendisine karşı çıkanları öldürme veya sürgün etme yönündeki çabaları insanlık suçudur. DEAŞ’la mücadele meşru bir zeminde yürütülmediği takdirde, dünyanın yeni DEAŞ’ların tehdidi altına girmesi kaçınılmazdır.
Benzer yaklaşımlar, Irak’ta da söz konusudur. Irak’ın da toprak bütünlüğü temelinde varılacak uzlaşmalara ve ortak gelecek inşa etme ideallerini hayata geçirmeye ihtiyacı vardır. Bağımsızlık talepleri gibi, bölgede yeni krizler, yeni çatışmalar ortaya çıkartabilecek adımlardan uzak durulması gerekiyor. Buradan, Irak Bölgesel Kürt Yönetimi’ni, bu doğrultuda başlattığı girişimden vazgeçmeye davet ediyoruz. Türkiye’nin bu konudaki çok açık ve kararlı tavrını görmezden gelmek, Irak Bölgesel Kürt Yönetimi’ni elindeki imkanlardan da edecek bir sürecin önünü açabilir. Yeni çatışmaların fitilini ateşlemek yerine, hep birlikte bölgede huzuru, barışı, güvenliği, istikrarı tesis için çalışmalıyız.”
Libya
Suriye ve Irak’ın yanında, Libya ve Yemen gibi terör örgütlerinin etkinlik kurma çabası içinde bulunduğu bölgelerin de yakından takip edildiğini belirten Erdoğan, Libya’daki meşru yönetimin uluslararası toplum tarafından desteklenmesinin, ülkenin istikrarına önemli katkı sağlayacağını söyledi.
Erdoğan, Suriye ve Irak’ta yapılan yanlışların Libya’da tekrarının, Avrupa başta olmak üzere tüm dünyayı çok daha büyük tehditlerle karşı karşıya bırakacağının unutulmaması gerektiğini vurguladı.
Üzerinde hassasiyetle durdukları bir başka meselenin de Körfez bölgesinde baş gösteren ihtilafın bir an önce çözümü olduğuna dikkati çeken Erdoğan, “Bunun için öncelikle Katar halkının hayat şartlarını olumsuz etkileyen yaptırımların kaldırılması gerektiğini düşünüyoruz. Kuveyt Emiri Şeyh Sabah’ın krizin çözümüne ilişkin arabuluculuk çabalarını desteklediğimizi burada ifade etmek isterim. Temennimiz bu gayretlerin olumlu sonuç vermesidir.” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Körfez bölgesinin ağabeyi” olarak gördükleri Suudi Arabistan’ın da sorunun çözümü yönünde samimi irade göstereceğini ümit ettiklerini kaydetti.
