BİRLEŞMİŞ MİLLETLER (TURKISH JOURNAL) – Selçuk Acar – Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) “acil toplantısı”nda konuşan BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Suriye’deki durumla ilgili “Krize askeri bir çözüm yok. Çözüm politik olmalı.” ifadesini kullanırken, ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Nikki Haley, Rusya’nın BMGK vetosunu kullandığı gibi, ‘rejim’in de sarin gazı kullandığını söyledi.
15 üye ülkeden oluşan BMGK, ABD, İngiltere ve Fransa’nın Suriye’ye yönelik hava harekatını görüşmek üzere Rusya’nın “acil toplantı” çağrısıyla bir araya geldi.
Toplantının başında konuşan BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, “Tüm üye devletleri BM Şartı ve kimyasal silahlara karşı normlar dahil olmak üzere uluslararası hukuk ile tutarlı hareket etmeye çağırıyorum.” ifadesini kullandı.
Guterres konuşmasında Suriye’deki krizle ilgili daha önce sıkça tekrarladığı “Krize askeri bir çözüm yok. Çözüm politik olmalı.” sözünü kaydetti.
Guterres konuşmasında ABD, Fransa ve İngiltere’ye çağrıda bulunurak, “Gerilimi artırmayın. Uluslararası gözlemciler Duma’ya gitmeye hazır” dedi.
Rusya’nın BM Daimi Temsilcisi Vassily Nebenzia da ABD’nin liderliğindeki hava saldırısının insani krize neden olduğunu belirterek, saldırıyı kınadığını bildirdi.
BMGK’da Rusya ile birlikte hareket eden Çin’in BM Daimi Temsilcisi Ma Zhaoxu da Çin’in uluslararası ilişkilerde güç kullanımına karşı olduğunu bildirdi. Egemen bir devletin bağımsızlığı ve toprak bütünlüğüne saygı duyulmasını savunduklarını belirten Büyükelçi Ma Zhaoxu, tek taraflı eylemlerin “uluslararası hukukun ihlali” olduğunu ifade etti.
Fransa’nın BM Daimi Temsilcisi François Delattre ise, BM Şartı’nın suçluları korumak için getirilmediğini belirterek, kimyasal saldırının güçlü bir yanıt gerektirdiğini ifade etti.
İngiltere’nin BM Daimi Temsilcisi Karen Piece de konuşmasında, “bizim eylemimiz sınırlıydı” açıklamasında bulundu.
ABD: “Rusya BMGK vetosunu kullandığı gibi, ‘rejim’ sarin kullandı”
Toplantıda konuşan ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Nikki Haley, “Birleşik Krallık (İngiltere), Fransa, ABD, intikam olarak değil, sembolik bir güç gösterisi olarak değil, ceza olarak değil, kimyasal silahların gelecekteki kullanımını engellemek için harekete geçti.” dedi.
Haley, “Rusya’nın BMGK veto’sunu kullandığı gibi, Suriye rejimi de sarin kullanıyordu” dedi.
Konsey üyelerine hitabında, “Suriye’nin kimyasal silah programlarını sekteye uğrattığımızdan eminiz. Suriye rejimi irademizi test edecek kadar aptalca ise, bu baskıyı sürdürmeye hazırız ” diyen Haley, “Suriye rejimi bu zehir gazını tekrar kullanırsa, ABD kenetlenir ve yüklenir” ifadelerini kullandı.
Haley konuşmasında, “Başkanımız kırmızı çizgiyi çizdiğinden, başkanımız kırmızı çizgiyi uyular” ifadesinin altını çizdi.
Haley toplantı öncesindeki açıklamasında ise, “konuşma zamanı bitti, ihtiyaç olan eylem zamandı gelmişti.” dedi.
Rusya’nın taslağı neleri öngörüyor?
Toplantıda Rusya’nın hazırladığı operasyonu kınayan karar tasalağı görüşülüyor.
Taslakta, Suriye Arap Cumhuriyeti’ne yapılan ABD ve müttefikleri tarafından yapılan hava harekatı egemen bir ülkeye “saldırı” olduğu, “uluslararası hukuku ve BM Şartı’nı ihlal ettiği” belirtiliyor.
Tasarı ayrıca, “ABD ve müttefiklerinin derhal ve gecikmeden Suriye Arap Cumhuriyeti’ne yönelik saldırganlığı durdurmasını ve uluslararası hukuk ve BM tüzüğünü ihlal eden herhangi bir güç kullanımından kaçınılmasını” talep ediyor.
Rusya’nın tasarısı oylamada başarısız oldu
Üye ülkelerin hitabından sonra Rusya’nın hazırladığı karar tasarısının oylamasına geçildi.
Üye ülkelerin 8 “hayır”, 3 “evet” ve 4 “çekimser” oyu kullandığı oylamada Rusya’nın tasarısı başarısız oldu. Rusya’yla birlikte Çin ve Bolivya tasarıya “evet” oyu kullandı. BMGK’da bir çok defa Rusya ile birlikte hareket eden Peru, Kazakistan, Etiyopya ve Ekvator Ginesi oylamada “çekimser” kaldı.
Turkish Journal’ın 12 Mart tarihli haberi:
http://www.turkishjournal.com/2018/03/12/abdden-yeni-suriye-hamlesi/
