BİRLEŞMİŞ BİLLETLER (TURKISH JOURNAL) – Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu ezici bir şekilde, İngiltere’den, önemli bir askeri üssünün bulunduğu Chagos Adaları’nı 6 ay içinde Mauritius’a (Morityus) terk etmesini istedi.
193 üye ülkeden oluşan BM Genel Kurulu’nda yapılan İngiltere’nin Morityus’u terk etmesini isteyen tasarının oylamasında, İngiltere’yle birlikte sadece ABD, Avustralya, İsrail, Macaristan ve Maldivler ‘hayır’ oyu kullandı. Aralarında Türkiye, Kanada, Fransa ve Almanya’nın da olduğu 56 ülke “çekimser” kaldı.
Tasarı, 116 ülkenin “evet” oyuyla kabul edildi.
Chagos Adaları’nda egemenliği bulunan ve önemli bir askeri üsse sahip olan İngiltere’den 6 ay içinde Chagos’u terk etmesini istemesini isteyen karar, BM’nin ve bağlı kuruluşlarının, ‘Morityus’un adalar üzerine egemenliğini tanıma ve diğer tüm ülkelere yasa dışı sömürgeci idareyi tanımama ve desteklememe” çağrısını içeriyor.
BM Genel Kurul kararlarının siyasi bir ağırlığı olsa da yasal olarak bağlayıcılığı bulunmuyor.
BM Genel Kurulu’da tasarının oylamasında konuşan Morityus Başbakanı Pravind Kumar Jaugnauth üye ülke temsilcilerine hitabında, “BM’nin sömürgeciliğe artık müsamaha gösterilmeyeceği konusunda dünyaya net bir mesaj vermesi” gerektiğini söyledi.
İngiltere, 1814 yılından beri kontrol ettiği Morityus’a BM’nin baskısı üzerine 1968’te bağımsızlığını verirken, bu tarihten 3 yıl önce Chagos takım adalarını ülkeden ayırarak burada egemenliğini sürdürdü.
İngiltere’nin Hint Okyanusu takımadalarını, 1965’ten bu yana Morityus’tan ayırma girişimi bölgedeki on yıllardır süren anlaşmazlığın merkezinde yer alırken, İngiltere ABD ile adaların en büyüğü olan Diego Garcia’da ortak bir askeri üs kurma girişiminde bulunmuştu.
Bu arada daha BM Genel Kurulu gibi kararlarının yasal bağlayıcılığı olmayan Uluslararası Adalet Divanı da 25 Şubat’ta İngiltere’nin Chagos takım adalarını kontrol etmesinin yasa dışı olduğuna ve adaları Morityus’a iade etmesine ilişkin tavsiye niteliğinde bir karar almıştı.
