OSAKA (TURKISH JOURNAL) – Selçuk Acar – ABD Başkanı Donald Trump, Japonya’daki G20 Liderler Zirvesi’nin sonunda düzenlediği basın toplantısında, Türkiye’nin Rusya’dan S400 hava savunma sistemi almasıyla ilgili, eski ABD Başkanı Barack Obama’nın başkanlığı döneminde Türkiye’nin defalarca ABD’den talep etmesine rağmen Patriot füzesi satışına onay verilmediğini ve bu konuda “adil davranılmadığını” söyledi.
ABD Başkanı Trump, Japonya’nın Osaka kentindeki G20 Zirvsesi’nin sonunda, Güney Kore ziyaretinin hemen öncesinde düzenlediği basın toplantısında gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Trump, Türkiye’nin Rusya’dan S400 savunma sistemi alımıyla ilgili
yaptırımlara maruz kalıp kalmayacağı yönündeki soruya Türkiye’nin “ilginç bir vaka” olduğunu ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı “çetin biri” olarak kendisiyle iyi iyi geçindiği belirtti.
Türkiye’nin, eski ABD Başkanı Obama’nın döneminde defalarca Patriot füzesi talebine rağmen, füze satışına onay verilmediğini belirten Trump, bu konuda Cumhurbaşkanı Erdoğan’a “adil davranılmadığını düşünüyorum” dedi.
ABD’de Obama yönetiminin Türkiye’ye önce patriot füzelerini satmak istemediğini ancak daha sonra satmak istediğinde ise Türkiye’nin halihazırda başka bir sistem satın almış olduğunu hatırlatan Trump, ardından “Yani bu karmaşık bir anlaşma. Üzerinde çalışıyoruz. Ne yapabileceğimize bakacağız” dedi.
Türkiye’nin Rusya’ya başvurarak S400 anlaşmasını yaptığını ve bunun için de çok büyük oranda ödeme yaptığını hatırlatan Trump, anlaşmanın ardından ABD’de bazılarının, Türkiye’nin bu sistemi, NATO sistemi olmadığı için kullanmasını istemediklerini ifade ettiklerini aktardı.
Türkiye’ye F35’de “haksızlık yapılıyor”
Türkiye’nin ABD’den 100 adet F35 uçağı satın aldığını ve Erdoğan’ın, çok yüklü ödeme yapılan uçakların teslim edilmesini istediğini, ancak ABD’de bazı kesimlerin Türkiye’nin S400 sistemini kullanması halinde Rusya’nın F35’lerin sistemine erişim sağlayabileceğini savunduğunu hatırlatan Trump, bu konuda Türkiye’ye haksızlık edildiği düşüncesini dile getirdi.
Trump şunları söyledi:
“Dürüst olmak gerekirse bu gerçekten Erdoğan’ın hatası değil. Siz şimdi ‘Donald Trump Türkiye’yi seviyor’ diye flaş haber yapacaksınız ve diyeceksiniz ki ‘Donald Trump, Türkiye’nin yanında’ Hayır, ben ülkemizi seviyorum”
ABD Başkanı Trump, G-20 Liderler Zirvesi kapsamında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşmesinin öncesinde yaptığı açıklamada da Türkiye’nin S400 alması halinde ABD’nin yaptırım uygulayıp uygulamayacağı yönündeki bir soruya, “Cumhurbaşkanı Erdoğan, Obama yönetiminden Patriot almak istedi fakat izin verilmedi. Obama döneminde Türkiye’ye adil davranılmadı” ifadelerini kullanmıştı.
Bin Selman savunması
Başkan Trump büyük bir mücadele içinde olduğu ve “yalan haber” yapmakla suçladığı CNN’den Jim Acosta’nın Kaşıkçı cinayetiyle ilgili sorusuna verdiği yanıtta da Suudi Arabistan Velihat Prens’i Muhammed bin Selman’ı savundu.
Trump Kaşıkçı’nın katledilmesiyle ilgili kızgın olduğunu belirtmesine rağmen, hiç kimsenin doğrudan parmağıyla bin Selman’ı işaret etmediğini ileri sürdü.
Trump, Kaşıkçı cinayeti nedeniyle “çok kızgın ve çok mutsuz” olduğunu ifade ederken, bin Salman’la çok iyi ilişki içinde olduğunu belirtti.
CNN’nin Beyaz Saray muhabirine Acosta’ya hitaben “Sizler hariç herkesle iyi geçinirim” diyen Trump, “Başkan Putin’le anlaşıyorum. Muhammed’le anlaşıyorum.” ifadelerini kullandı.
Trump, bin Selman’ın olayı soruşturduğunu ve bu konuda tutuklamalar yapıldığını belirtirken, Suudi Arabistan’ın ABD ile güçlü ticari ilişkileri olduğunu hatırlattı.
Trump’ın basın toplantısına damadı ve danışmanı Jared Kushner ile birlikte, ABD Hazine Bakanı Steven Mnuchin ve kızı Ivanka Trump da katıldı. Trump, toplantının ardından Güney Kore’ye giderken, sınırda Kuzey Kore lideri Kim Jong un’la görüşme ihtimali olduğunu bildirdi.
Bu arada, ABD Dışişleri Bakanlığı Türkiye’nin Rusya’dan S-400 füze savunma sistemi satın alımıyla ilgili daha önceki açıklamasında, “çok olumsuz sonuçları” olacağını belirtirken, ABD Temsilciler Meclisi Dışişleri Komisyonu da 26 Mayıs’ta satışın gerçekleşmesi durumunda, Türkiye’nin F-35 programından çıkarılması çağrısı yapan bir karar tasarısını kabul etmişti.
Beyaz Saray’dan ilk resmi açıklamada farklı dil
Beyaz Saray, görüşmenin ardından Trump-Erdoğan görüşmesine ilişkin açıklamada bulundu.
Beyaz Saray’ın iki liderin görüşmesiyle ilgili açıklamasında, farklı bir dil kullanıldığı dikkat çekti.
Türkiye’nin Rusya’dan S-400 alımından hala “potansiyel satın alma” olarak anan Beyaz Saray açıklamasında, ‘‘Trump, potansiyel S-400 satın alımı konusunda endişelerini dile getirdi’’ ifadesini kullanırken, görüşmede ABD Başkanı’nın Türkiye Cumhurbaşkanı’na S-400’ler konusunda endişelerini de dile getirdiğini belirtti.
Başkan Trump, Rusya’dan S400 alımıyla ilgili Türkiye’ye hak veren ifadeler kullansa da, Türkiye’ye yaptırım konusu başkanın tek başına karar vermeyeceği, Beyaz Saray’daki Ulusal Güvenlik Danışmanlığı, Kongre ve onun Dış İlişkiler Komitesi, Dışişleri ve Pentagon’un bu konuda koyacağı tavırın Trump üzerinde etkili olabileceği tahmin ediliyor.
Trump’ı etkileyecek bu kurumlar kadar bu kurumlara yön verebilen bir takım lobi ve dinamiklerin de bir çok büyük uluslararası sorundaki kör düğümün nedeni olduğu biliniyor.
Trump’ın Türk heyetine; “Bu insanlara bakın. Ne kadar güzeller”
Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüşen Başkan Trump, Türk heyetini gördüğünde hayranlığını, “Bu insanlara bakın” ve “Ne kadar güzeller.”
“Merkezi döküm gibiler. Hiçbir Hollywood setinde bu kadar güzel insan bulamazsınız” şeklinde ifadesi zirvenin en renkli liderinin dikkat çeken sözlerinden oldu.
