LONDRA – İngiltere’nin başkenti Londra’daki NATO liderler zirvesinde yayınlanan sonuç bildirgesinde, NATO olarak ilk defa Çin’in yükselen gücüne değinilerek, “Çin’in artan nüfuzu ve uluslararası politikalarının ortaya çıkardığı fırsat ve sınamaları ittifak olarak birlikte ele almalıyız” ifadelerine yer verilirken, zirvede Baltık ülkeleriyle ilgili savunma planı kabul edildi.
İngiltere’nin başkenti Londra’da NATO’unun 70. yılında düzenlenen liderler zirvesinin sonunda, Londra Deklerasyonu adıyla bir sonuç bildirgesi yayınlandı.
Zirvenin ardından açıklamada bulunan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Türkiye’nin önceden karşı olduğu Baltık ülkeleriyle ilgili savunma planının kabul edildiğini açıklarken, zirvenin sonuç bildirgesinde yeni rakip olarak Çin gösterildi.
Rusya’ya yönelik önceye göre daha ılımlı mesajların verildiği dikkat çeken bildirgede, NATO’nun 1 milyar kişi ve topraklarının güvenliğini sağlamaya devam ettiği belirtilerek, birliğin Avrupa ve Kuzey Amerika arasındaki güçlü transatlantik bağları teyit edildi.
5’inci maddeye bağlılık
Washington Antlaşması’ndaki “bir müttefike yöneltilecek saldırı hepimize yönelmiş bir saldırıdır” taahhüdünde bulunulan 5’inci maddeye olan bağlılık yinelendi. “Bölünmez güvenliğimizin maliyet ve sorumluluklarını üstlenme konusunda hepimiz kararlıyız.” denilen bildirgede, “ABD dışındaki müttefiklerin savunma harcamaları 5 yıldır artıyor. Savunmaya 130 milyar dolardan fazla yatırım yapıldı.” ifadelerine yer verildi.
Terör vurgusu
Deklarasyonda, “Terörizm bütün türleri ve tezahürleriyle hepimiz için tehdit olmaya devam ediyor” vurgusu yapılırken, müttefiklerin terörle mücadele konusunda kararlı olduğu ve bu çerçevede birlikte daha güçlü adımlar attığı kaydedildi.
Rusya’nın saldırgan faaliyetlerinin Avro-Atlantik güvenliğini tehdit ettiği belirtilen deklarasyonda, ittifakın devlet ve devlet dışı aktörlerden farklı tehditlere maruz kaldığı ifade edildi.
Rusya’ya olumlu mesaj
Deklarasyonda, NATO’nun savunma amaçlı bir ittifak olduğu, hiçbir ülkeye tehdit teşkil etmediği vurgulandı.
Rusya’nın orta menzilli füze konuşlandırması sonucu Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması’nın (INF) sonlandırılmasının ardından “orantılı ve ölçülü” tedbirlerin hazırlandığı açıklanan deklarasyonda, “Rusya’nın davranışları müsaade ettiği müddetçe diyalog ve yapıcı bir ilişkiye hazırız.” değerlendirmesinde bulunuldu.
İttifakın aynı zamanda havada ve denizde bağımsızlığını korumak için girişimlerini artırdığı kaydedilen deklarasyonda, NATO’nun savunma ve caydırıcılık gücünü nükleer, konvansiyonel ve füze savunma kabiliyetleriyle güçlendirmeye devam ettiğinin altı çizildi ve “Nükleer silahlar var olmaya devam ettiği müddetçe, NATO da nükleer ittifak olmayı sürdürecektir.” vurgusu yapıldı.
Deklarasyonda, “Herkes için güvenlik sağlamak için çalışıyoruz.” ifadesine yer verilirken, bu çerçevede ortaklıkların da geliştirildiği kaydedildi.
NATO’nun “açık kapı politikasının” desteklendiği belirtilen deklarasyonda, Kuzey Makedonya’nın yakında ittifakın 30’uncu üyesi olacağı anımsatıldı.
Uzay yeni harekat alanı
Deklarasyonda, güvenliğin sağlanması için geleceğe odaklanılması ve bu çerçevede teknolojik üstünlüğün korunması gerektiğine işaret edildi.
Müttefiklerin 5G iletişim teknolojilerine ilişkin güvenliğe önem verdiğinin altı çizilen deklarasyonda, siber ve hibrit tehditlere cevap verme yeteneklerinin geliştirildiği duyuruldu.
Deklarasyonda, uyarlanma süreci kapsamında NATO’nun uzayı yeni harekat alanı ilan ettiği, bu çerçevede uluslararası hukuka saygı duyulacağı ifade edildi.
Türkiye bloğunu kaldırdı, Baltık savunma planı kabul edildi
NATO Genel Sekreteri Stoltenberg zirve sonrası açıklamasında, “Baltıklar ve Polonya savunma planı yenilendi” diyerek şunları söyledi:
“Tüm müttefiklerimizi korumak için planlarımız mevcut. Daha fazla güçlerimiz de hazır bulunuyor. Baltık ülkeleri ve Polonya’da askerlerimiz doğu sınırında hazır bekliyor. İhtiyaç olursa daha fazla askerle müdahale edebileceğiz. İttifakın diğer bölgelerini savunmak için gerekli planlar da yenileniyor. Bugün de Baltık ülkeleri ve Polonya’nın planlarını yenilemiş bulunuyoruz. Baltık ülkeleri, Polonya’nın savunma planı yenilendi.”
S-400’ler vurgusu
Genel Sekreter Stoltenberg, NATO’nun YPG’yi nasıl tanımlaması gerektiği konusunun zirvede görüşülmediğini belirtirken, ‘Türkiye’nin Rusya’dan satın aldığı S-400 hava savunma sistemlerinin NATO savunmasına hiçbir zaman entegre edilemeyeceğini’ ifade etti.
Deklarasyonda, NATO liderlerinin 2021’de tekrar bir araya geleceği duyuruldu.
