BİRLEŞMİŞ MİLLETLER – WASHIONGTON (TURKISH JOURNAL) – ABD Hazine Bakanlığı, İnsan Hakları Günü’nde yaptığı açıklamada, Myanmar’da, Genel Kurmay Başkanı dahil, 4 üst düzey komutanı, azınlıklara insan hakları ihlallerinden dolayı “kara liste”ye aldı.
ABD, Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nin kabulünün 71. yıl dönümüne denk gelen İnsan Hakları Günü’nde önemli açıklamalarda bulundu.
ABD Hazine Bakanlığı, Washington’un Rohingya’ya ve diğer azınlıklara yönelik insan hakları ihlalleri iddiasıyla ilgili en sert eylemlerinden birine imza atarak, Myanmar başkomutan dahil dört Myanmar askeri liderini kara listeye aldı.
Bakanlığın yaptırımların, Myanmar Genel Kurmaybaşkanı (Başkomutan) Min Aung Hlaing, Başkomutan Yardımcısı Soe Win’i, 99. Hafif Piyade Tümeni’nin lideri Oo Than Than’u ve 33. Hafif Piyade Tümeni lideri Aung Aung’ı hedef aldığını bildirdi.
Son yaptırımlar, askeri liderlerin ABD’deki varlıklarını dondururken, Amerikalıların onlarla iş yapmalarını yasaklıyor. Daha önce temmuz ayında yapılan açıklamada da Myanmar ordu liderlerinin ABD’ye girmeleri yasaklandığı bildirilmişti.
Myanmar’daki insanlığa karşı suçlar
BM bünyesinde faaliyet gösteren Uluslararası Myanmar Bağımsız Araştırma Misyonu Myanmar’daki bulgularını içeren eylül 2019 tarihli son raporunda, “Arakanlı Müslümanlarının (Rohingya) durumu, misyon için ciddi bir endişe kaynağı olmaya devam ediyor.” ifadeleri yer almıştı. Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) Savcılık Ofisi de, Myanmar’ın işlediği insanlığa karşı suçlarla ilgili geçen yıl başlatılan ön incelemenin tamamlandığını ve 14 Kasım 2019’da ön inceleme dairesinin verdiği kararın akabinde soruşturmaya başlandığını duyurmuştu.
Myanmar ordusu, yaygın insan hakları ihlalleriyle ilgili suçlamalarını reddederek, eylemlerin terörle mücadelenin bir parçası olduğunu ileri sürüyordu.
İnsan haklarını savunuculuğundan, insan hakları ihlalleri savunuculuğuna
BM’nin en yüksek yargı mercii konumundaki Lahey merkezli Uluslararası Adalet Divanı’nda Myanmar ordusunun Arakanlı Müslümanlara yönelik gerçekleştirdiği ve uluslararası kamuoyunca ‘soykırım’ olarak tanımlanan operasyonlarıyla ilgili bugün görülecek davanın ilk gününde, Myanmar’ı Aung San Suu Kyi savunacak.
Suudi Başkonsolos’a Kaşıkçı cinayeti yaptırımı
Bu arada, ABD Dışişleri Bakanlığı da, Suudi Arabistanlı Washington Post gazetesi yazarı Cemal Kaşıkçı’nın İstanbul’daki katlinde rolü olduğu gerekçesiyle, Suudi Arabistan’ın eski İstanbul Başkonsolosu Muhammed el Uteybi’yi yaptırım listesine aldıklarını açıkladı.
ABD’nin İnsan Hakları Günü açıklamasında, Çin’deki Uygur Türkleri’ne yönelik insan hakları ihlalleriyle birlikte, İran, Venezuela ve Suriye’deki insan hakları ihlallerine yer verilirken, Kuzey Kore’deki ve Filistin’deki ihlallere değinilmediği dikkat çekti.
ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Clark’dan Çin vurgusu
ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Kelly Clark da gün dolayısıyla yaptığı açıklamada, günümüzde ne yazık ki, dünyada bu hak ve özgürlüklerin uzak bir rüya olduğunu gösteren bir çok olay yaşandığını belirtti.
Büyükelçi Craft açıklamasında, Çin Komünist Partisi’nin “Nisan 2017’den bu yana bir milyondan fazla Uygur ve diğer Müslüman azınlık grubunun üyelerini ve aynı zamanda Tibet Budistlerini, Hıristiyanlarını ve diğer inançlara sahip kişileri zulmederek, tutukladığı”nı ifade etti.
BM’den gençlerin çevre eylemlerine övgü
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ise İnsan Hakları Günü dolayısıyla bir açıklama yayınlarken, BM’deki BM Gençlik Birimi’nin düzenlediği etkinliğe katıldı. Guterres açıklamasında, gençlerin çevre eylemleri başta olmak üzere geleceklerine yönelik eylemlerine övgüde bulundu.
BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet de gün dolayısıyla yaptığı açıklamada, gençlerin başta iklim değişikliği olmak üzere hakları için gerçekleştirdiği eylemleri övdü.
Bachelet, iklim değişikliğiyle mücadelenin aciliyetini vurguladığı açıklamasında şunları kaydetti: “İklim değişikliği insan haklarına yönelik büyük bir tehdit. İnsanların hayat hakkı, su, gıda, barınma kendilerini geliştirme ve kendi hayatlarında kaderlerini belirlemeleri gibi çok sayıda insan hakkı için büyük bir risk oluşturuyor”. BM Genel Kurulu Başkanı Tijjani Muhammed Bande ise, istikrarlı toplumlara ulaşmak için gençliğin insan haklarını korumak adına günümüzde gerçekleştirdiği aktif katılımına vurgu yaparken, Gençlere her yerde eşit ve adil haklar vermeliyiz. Gençlerin seslerini duymalarını sağlamalıyız” ifadelerini kullandı.
Dünyada barışı ve güvenliği sağlamak öncelikli amacıyla 24 Ekim 1945’te kurulan BM, 10 Aralık 1948 tarihinde 30 maddeden oluşan BM İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’ni kabul ve ilan etmişti.
