BİRLEŞMİŞ MİLLETLER (TURKISH JOURNAL) – Selçuk Acar – Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) iki daimi üyesi Rusya ve Çin, Suriye’ye 2014 yılından beri sınır ötesi yardımlar yapılmasını sağlayan BMGK kararının yenilenmesi için yapılan oylamada “hayır” oyu vererek, kararı veto etti.
Almanya, Belçika ve Kuveyt tarafından hazırlanan karar, yardımların gönderildiği sınır kapılarının sayısının azaltılmasını isteyen Rusya, Rusya ile uzun süren müzakerelerin ardından BMGK’da oylamaya sunuldu.
Olayamada, 2014’ten bu yana sınır ötesi yardımların yapılmasını sağlayan BMGK kararına karşı Rusya ve Çin “hayır” oyu vererek, kararı veto etti.
Böylelikle, Suriye’deki savaşın başladığı 2011’den bu yana Rusya ve Çin “veto” yetkilerini kullanarak, Suriye’yle ilgili bir BMGK kararını 14’üncü kez engellemiş oldu.
10 Ocak’a kadar BMGK’dan bir karar çıkmaması halinde, Türkiye’deki Babüsselame ve Babülhava sınır kapılarında, 1’i Ürdün’de ve 1’i de Irak olan toplam 4 sınır kapısından Suriye’ye yapılan insani yardımların girişi durmuş olacak.
Bu arada, Rusya’nın hazırlayıp BMGK’ya getirdiği, Suriye’nin Ürdün ve Irak sınır kapılarının kapatılmasını, Türkiye ile olan iki sınır kapısının açık kalmasını ve bu kararın da sadece 6 aylığına uzatılmasını teklif eden tasarı yapılan oylamada kabul edilmedi.
BM İnsani Yardım Şefi Ursula Mueller:
BM İnsani İşler Genel Sekreter Yardımcısı ve Acil Durum Koordinatörü Ursula Mueller toplantıda yaptığı konuşmada yardımların önemini şu ifadelerle dile getirdi:
“Bu, neredeyse dokuz yıl süren çatışmalar sonucunda zaten kelimelerle tarif edilemez trajedi geçirmiş savunmasız bir nüfus için ölüm, acı ve daha fazla yer değiştirme ile sonuçlanacak, sınır ötesi dahil, açlık ve hastalıkta hızlı bir artışa neden olacak”
ABD Büyükelçisi Craft: “Umursamaz ve acımasız karar”
ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Kelly Craft da kararın ardından gazetecilere yaptığı açıklamada oylama sonucunun, “umursamaz ve acımasız” bir kararla “şok durumunu” ifade ettiğini belirtti. Büyükelçi Carft, “bu kararın sivilleri kış ortasında terk eden sonuçları olduğu açıkça belirtmemiz gerekir” diyerek bu konuda çalışacaklarının sözünü verdi.
Alman Büyükelçi Heusgen: “Suriye halkı için üzücü bir gün”
Tasarıyı hazırlayan ülkelerden Almanya’nın BM Daimi Temsilcisi Christoph Heusgen ise, BM Güvenlik Konseyi toplantısından sonra tasarıyı birlikte hazırladıkları Kuveyt ve Belçika BM Daimi Temsilcileriyle birlikte basına yaptığı açıklamada şunları kaydetti:
“Suriye’de sınır ötesi yardıma ihtiyacı olan 4 milyondan fazla insan var. Bugün Güvenlik Konseyi bu konuda başarısız oldu. Bu, Suriye halkı için üzücü bir gün. Haftalar boyunca eş-ortaklar, bu Konsey’in farklı seslerini dikkate alarak ayrıntılı ve şeffaf bir müzakere gerçekleştirdi ve dengeli bir teklife geldiler. Önerimiz politikaya değil, Suriye halkının gerçek insani ihtiyaçlarına dayanıyor.”
Büyükelçi Heusgen açıklamasında ayrıca “Tüm Güvenlik Konseyi üyelerini sorumluluklarını yerine getirmeye ve harekete geçmeye davet edeceğiz. Suriye halkı bize güveniyor.” dedi.
BMGK’daki oturumda konuşan Endonezya’nın BM Daimi Temsilcisi Dian Triansyah Djani ise konuşmasında şunları kaydetti:
“Dünya izliyor. Uluslararası topluluk izliyor. Ama biz sadece izlemek için burada değiliz … biz yardım etmek ve harekete geçmek için buradayız … Bizimle ilgili değil. Her şey Suriye halkını kurtarmakla ilgili. ”
BM: “Önümüzdeki günlerde bir çözüm bulunmasını umuyoruz”
BM Genel Sekreter Sözcüsü Stéphane Dujarric de Suriye sınır ötesi kararının geçememesi nedeniyle yaptığı yazılı açıklamada şunları kaydetti:
“Suriye’nin kuzeybatısında ve kuzeydoğusundaki insani durum korkunç. Yardıma muhtaç milyonlarca insana yardım sağlayan sınır ötesi operasyon olmazsa durum çok daha kötü olur. Birleşmiş Milletler’in bu insanlara ulaşmak için alternatif araçları bulunmuyor. BM sınır ötesi yardım programı, Güvenlik Konseyi tarafından yetkilendirilmediği takdirde 10 Ocak’ta sona erecek. Önümüzdeki günlerde bir çözüm bulunmasını umuyoruz.”
