BİRLEŞMİŞ MİLLETLER (TURKISH JOURNAL) – Selcuk Acar – Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres Columbia Üniversitesi’nde yaptığı konuşmada, gezegenimizin “çok zor durumda” olduğunu belirterek, BM’nin yeni iklim raporlarının “bir iklim felaketine ne kadar yakın olduğumuzu gösteriyor” dedi.
Genel Sekreter Guterres New York’taki Columbia Üniversitesi’nde “Gezegenin Durumu” başlıklı bir konuşma yaptı.
Guterres, Dünya Meteoroloji Örgütü ve BM Çevre Programından iki yeni raporunun “bir iklim felaketine ne kadar yakın” olduğumuzu gösterdiğini söyledi.
Üniversitedeki konuşmasında, bugün gezegenimizin çok zor bir durumda olduğunu, çünkü insanlığın doğaya karşı intihar niteliğinde bir savaş başlattığını belirten Guterres, “Ekosistemler gözlerimizin önünde yok oluyor.” diyerek “Doğa her zaman intikamını alır ve bunu öfke ile, şiddet ile yapar” ifadelerini kullandı.
Konuşmasında, “Bu yıl ‘La niña’ doğa olayının soğutma etkisi hesaba katıldığında bile 2020, kaydedilen en sıcak üç yıldan biri olacak” diyen Guterres şunları kaydetti:
“Son on yıl, insanlık tarihinin en sıcak yılıydı. Okyanus sıcaklıkları rekor seviyeye ulaştı. 2020’de Kuzey Kutbu’nda, istisnai derecede yüksek sıcaklıklar, ortalamanın üzerinde 3 santigrat dereceden fazla ve Kuzey Sibirya’da 5 dereceden fazla kaydedildi. Ekim ayında, Arktik buz bölgesi rekor derecede düşük bir değere geriledi ve şimdi toparlanması da rekor derecede düşük bir oranda. “
Guterres ayrıca, COVID-19 ile bağlantılı karantina rejimi, emisyonlarda ve çevre kirliliğinde geçici bir azalmaya yol açtığını söyledi.
Dünyamızda yangınlar, seller, fırtınalar ve kasırgalar giderek yeni normal hale geliyor. Kasırga mevsiminde Kuzey Atlantik’te 30 kasırga görülürken, bu yıllar ortalamasının iki katından fazlası ve yeni bir mevsim rekoru olarak gerçekleşti. Geçen yıl bu tür felaketler dünyaya 150 milyar dolara mal olmuştu.
Raporlara göre her yıl insanlık 10 milyon hektarlık ormanın yok olduğu dünyamızda, okyanuslar plastik atıklarla boğulurken hava ve su kirliliği her yıl 9 milyon insanı öldürüyor, bu da pandeminin mevcut kayıplarının 6 katından fazla.
Karbondioksit seviyesi hala rekor seviyede ve büyümeye devam ediyor. 2019’da karbondioksit seviyesi sanayi öncesi seviyelerin yüzde 148’ine ulaştı. 2020 yılında pandemiye rağmen yükseliş eğilimi devam etti. Metan seviyeleri daha da yükseldi, yüzde 260’a çıktı. Ozon tabakasına da zarar veren güçlü bir sera gazı olan azot oksit yüzde 123 arttı.
Bugün genel olarak emisyonların uluslararası iklim müzakerelerinin başladığı 1990’dakinden yüzde 62 daha yüksek olduğunu söyleyen Guterres, Avrupa Birliği, 2050 yılına kadar ilk “iklim açısından nötr kıta” olmayı taahhüt ettiğini, İngiltere, Japonya, Kore Cumhuriyeti ve 110’dan fazla diğer ülkenin 2050’ye kadar karbon nötrlüğünü taahhüt ettiğini hatırlattı. Dünyanın süper gücü ABD’nin seçilmiş Başkanı Joe Biden de göreve başladığında ABD’nin kendisine aynı hedefi koyduğunu bildirmişti. Dünyayı en fazla kirleten ülkelerin başında gelen ve yeni süper güç Çin’in de bu konuda 2060 yılına kadar taahhüdü bulunuyor.
Guterres iklim konusundaki öncelikleri şöyle sıraladı:
“Öncelikle, önümüzdeki otuz yılda küresel karbon nötrlüğüne ulaşmamız gerekiyor. İkinci olarak, küresel bir iklim eylem planı olan Paris anlaşması kapsamındaki faaliyetler için küresel finansman sağlamalıyız. Üçüncüsü, dünyayı ve özellikle de en savunmasız halkları ve ülkeleri iklim değişikliğinin etkilerinden korumak için adaptasyonda bir atılım yapmalıyız. “
BM’nin 2021 için ana hedefinin karbon nötrlüğünü sağlamak için bir küresel koalisyon oluşturmak olacağını vurgulayan Guterres ayrıca, salgının üstesinden gelmek için “sadece dünya ekonomisini yeniden başlatmak için değil, aynı zamanda onu dönüştürmek” çağrısında bulundu.
