BİRLEŞMİŞ MİLLETLER (TURKISH JOURNAL) – Selçuk Acar – Birleşmiş Milletler’de (BM) 2017 yılına kabul edilen Nükleer Silahların Yasaklanması Antlaşması (TPNW) artık yürürlükte.
BM Genel Kurulu’nda 122 ülkenin oyuyla 7 Temmuz 2017’de kabul edilen nükleer silahları yasaklayan TPNW, 20 Eylül 2017’de imzaya açıldı ve 24 Ekim 2020’de, Urugay’ın 50. ülke olarak olarak antlaşmayı imzalamasından 90 gün sonra 22 Ocak’ta yürürlüğe girdi.
Anlaşmayı bugüne kadar toplam 84 ülke imzalarken, anlaşmayı imzalayan ülkelerin hiçbir şekilde nükleer silah geliştirmeme, test etmeme, üretmeme, edinmeme ya da stoklamama taahhüdü gerekiyor.
Nükleer silah sahibi ABD, Rusya, İngiltere, Çin, Fransa, Hindistan, Pakistan, Kuzey Kore ve İsrail’den oluşan 9 ülke anlaşmayı imzalayan ülkeler arasında bulunmuyor.
Öte yandan ABD, Rusya, Çin, Fransa ve İngiltere, nükleer enerjinin bilim ve teknoloji için barışçıl yollarla kullanılması noktasında uluslararası çerçeve niteliği taşıyan 1 Temmuz 1968’de imzaya açılan ve 5 Mart 1970’te yürürlüğe giren Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Antlaşması’nı (NPT) imzalayan ülkeler arasında yer almıştı.
Bu arada ABD’nin yeni Başkanı Joe Biden 2017’de yaptığı açıklamada, ABD’nin nükleer cephaneliğinin tek amacının bir nükleer saldırıyı caydırmak ve gerekirse misilleme yapmak olması gerektiğini belirtirken, Başkanlık koltuğuna oturduktan sonra, ABD’nin müttefikleriyle istişare içinde bu düşüncesini hayata geçirmeye çalışması bekleniyor.
Bu arada başta eski Savunma Bakanlarından William Perry ve nükleer silah karşıtı sivil toplum kuruluşları ABD’ye yaptıkları çağrılarda, TPNW’yi imzalayarak, ABD’nin bu antlaşmayı imzalayan nükleer silah sahibi ilk ülke olması gerektiğini savunuyorlar.
ABD’nin Ağustos 1945’teki Hiroşima ve Nagazaki’ye attığı atom bombaları aynı yıl içinde yaklaşık 214 bin insanın hayatını kaybetmesine yol açmıştı.
