WASHINGTON (TURKISH JOURNAL) – Ali Çınar – 20 Ocak’ta 46. Başkan olarak Joe Biden seçilmesinden sonra Türk-ABD ilişkileri yeni dönemde nasıl olacak soruları çokça sorgulanmaya başlanmıştı. Bunun en önemli nedeni ise 45. Başkan Trump ile Cumhurbaşkanı Erdoğan arasındaki yakın ilişkinin sona ermesi ve Başkan Biden’nin seçim döneminde Türkiye’ye yönelik sert sözleri oldu. Başkan olduktan sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı üç ay aradan sonra 1915 olayları konusunda kötü haberi vermek için arayan Biden ile ipler daha da gerildi.
Biden’in, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a daha önce yaptığı 14 Haziran NATO zirvesinde “Buluşalım” önerisinin ardından Brüksel’de iki lider bir araya geldi. Yaklaşık 1.5 saat süren toplantıdan istenilen sonuçlar çıktı mı?
S400
ABD den Türkiyeye S400 Leri topraklarından çıkarmasını istemeye devam ederken, Türkiye’de Rusya ile çalışmaya devam mesajı verdi.
F35
ABD Türkiye’nin F35 programından çıkarıldığını dile getirse de, Türkiye de haksız çıkarıldık, takip ediyoruz mesajını verdi.
YPG-PKK
ABD’nin, Türkiye ile YPG-PKK konusunda antlaşması söz konusu olmazken, Suriye’deki insanı yardım konusunda iki ülkenin daha yakın beraber çalışma imkanı olacağı görünüyor.
Afganistan
Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, İki liderin bu Afganistan konusunda anlaştığı ve ABD’nin Türkiye’ye destek vereceğini açıkladı.
Ticaret Hacmi
Türkiye-ABD arasında 100 milyar dolarlık ticaret hacmi hedefi hala masada olsa da gerçek yol haritası hala bilinmiyor.
İnsan Hakları
ABD’nin Türkiye’ye eleştirileri devam edecek gibi görünüyor.
FETO
ABD’nin FETÖ Liderini geri iade etmesi beklenmiyor.
Sözde Ermeni Soykırımı
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu konuyu “Hamdolsun gündeme getirmedik” demesi, Türkiye’de tepki çekti. Başkan Biden’nin gelecek yıllarda görevi bitene kadar Ermenileri onure etmesine kesin gözüyle bakılıyor.
Doğu Akdeniz
ABD’nin, Türk-Yunan gerilimin azalmasından memnuniyet duyduklarını belirtildi. Türk-Yunan liderlerinde NATO zirvesinde görüşmesi ve ilişkilerde yumuşama sinyalini ABD’de çok olumlu gördü.
Libya
ABD,Türkiye’nin ve diğer yabancı güçlerin ülkeden çıkmasını istiyor.Toplantıda bu konu nasıl dile getirildi açıklama yapılmadı.
Karadeniz
NATO’nun Gürcistan ve Ukrayna’nın üyeliği aşamasını teyit etmesi ile gözler Karadenizde olacak.Bilhassa NATO’nun gölü haline gelme ihtimalinde Türk-Rus ilişkilerinde çatırdama olabilir
Halkbank
Iki taraftanda bu konuda açıklama yok ancak toplantıda Halk Bankasının gündeme getirilmediği konuşuluyor.
ABD Medyasında Erdoğan-Biden Görüşmesi Yansımadı
Amerikan medyası ağırlıklı Biden-Putin görüşmesini öncelikli verir iken,Biden-Erdoğan görüşmesi çok ufak şekilde haber olarak geçildi.Beyaz Saraydan toplantı sonrası resmi yazılı bildiri gelmemesi kafalarda soru işareti oluştur.
Bu şartlarda somut sonuçlu bir toplantı olduğunu söylemek zor ancak iki ülkenin diyalog halinde olması vede ilişkilerin daha da gergin olması çok önemli.Zira inişli çıkışlı bir Türk-ABD ilişkilerinin göreceğimiz kesin ancak bu iniş-çıkışların seviyesinin neden artçı düzeyde olacağını tam bilmiyoruz.
Türkiyenin Rusya’dan S400 alımlarına devamı, ABD’den yeni yaptırımları tetikleme ihtimali çok yüksek. Aynı şekilde Türkiyenin Çin ile yakınlaşmasından dolayı da ABD ve NATO ülkeleri dahada rahatsız olma durumu var.
Bu şartlarda öncelikle güven sorunun düzeltilmesi lazım aksi takdirde, dış politikada duygusallığın yeri yok.
