BİRLEŞMİŞ MİLLETLER (TURKISH JOURNAL)- Selçuk Acar – Birleşmiş Milletler (BM) Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin (IPCC) beklenen yeni iklim değişikliği raporu ‘İnsanlık için kırmızı kod’ uyarısıyla açıklandı.
IPCC’nin iklim değişikliği konusundaki Altıncı Değerlendirme raporunun ilk bölümü “Yerli Halklar Günü” olarak kutlanan 9 Ağustos’ta (bugün) yayımlandı.
195 IPCC üyesi ülke tarafından cuma günü onaylanan raporun son bulguları, iklim değişikliğinin fiziksel bilim temeli ile ilgileniyor ve insanların gezegeni nasıl değiştirdiğini özetliyor. “İnsan etkisinin atmosferi, okyanusu ve toprağı ısıttığının açık olduğunu” ortaya koyan raporda iklim bilimciler, iklim değişikliklerinin önümüzdeki yıllarda tüm bölgelerde artacağı öngörüsünde bulunurken, derinleşen iklim acil durumu hakkında şimdiye kadarki en sert uyarılarını yaptılar.
İnsan faaliyetlerinden kaynaklanan sera gazı emisyonlarının 1850-1900’dan bu yana kabaca 1,1 santigrat derecelik ısınmadan sorumlu olduğu belirtilen raporda önümüzdeki 20 yıl içinde ortalama küresel sıcaklığın 1,5 santigrat dereceye ulaşacağı veya bunu da aşacağı öngörüsünde bulunuluyor.
Raporda, karbon emisyonlarının ve diğer sera gazlarının “güçlü ve sürekli” azaltılmasının iklim değişikliğini sınırlayacağı ifadesinin yanında iyileştirilmiş hava kalitesi gibi faydaların hızla elde edileceği, ancak küresel sıcaklıkların istikrar kazanmasının 20 ila 30 yıl sürebileceği belirtiliyor.
“İnsanlık için kırmızı bir kod”
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, raporla ilgili açıklamasında “Bugünün IPCC Çalışma Grubu 1 Raporu insanlık için kırmızı bir koddur” diyerek dünyayı uyardı.
Guterres açıklamasında Türkiye ve dünyanın bir çok yerinde yaygın şekilde görülen orman yangınlarına da isim vermeden genel ifadeyle atıfta bulunarak şunları kaydetti:
“Bugünün IPCC Çalışma Grubu 1 Raporu, İnsanlık için kırmızı bir koddur. Alarm zilleri kulakları sağır ediyor ve kanıtlar reddedilemez: fosil yakıtların yakılmasından ve ormanların yok edilmesinden kaynaklanan sera gazı emisyonları gezegenimizi boğuyor ve milyarlarca insanı acil riske atıyor. Küresel ısınma, birçok değişikliğin geri döndürülemez hale gelmesiyle, Dünya üzerindeki her bölgeyi etkiliyor.”
IPCC Çalışma Grubu 1 Eş Başkanı Valérie Masson-Delmotte ise raporla ilgili “On yıllardır Dünya’nın ikliminin değiştiği ve iklim sistemi üzerindeki insan etkisinin tartışmasız olduğu açıktı.” değerlendirmesinde bulundu.
IPCC’nin son raporu, dünya liderlerine kasım ayı başlarında Glasgow’da düzenlenecek 26. BM İklim Değişikliği Konferansı (COP26) öncesinde rehber niteliğinde önemli bir bilimsel girdi niteliğiyle birlikte, gelecek 10 yılın iklim eylemi açısından belirleyici özelliğe sahip olacak.
