Bir çok birimiyle uluslararası boyutlarda yolsuzluklara karışan ve uluslararası sularda yaşanan Mavi Marmara saldırısının örtbas etmesiyle insanlık suçuna ortak olan Birleşmiş Milletler’in (BM) en son tartışma yaratan icraatlarından biri de, Bosna’da gerçekleştirilen soykırımla ilgili eski Sırp lider Radovan Karaciç’i aklaması oldu.
Hollanda’nın Lahey şehrindeki uluslararası savaş suçlarına bakan BM’nin Uluslarası Ceza Mahkemesi, 1992-1995 yılları arasındaki kanlı savaşta, Müslüman Bosnalılar ile Hırvatlara yönelik gerçekleştirilen soykırımın sorumlusu Karaciç’in bu konudaki suçunu delil yetersizliğinden düşürdü.
BM’den Karaciç’e Bayram hediyesi
Bosna-Hersek’teki savaş kurbanlarının yakınları, Lahey’deki savaş suçları mahkemesinin dün Sırpların “milli bayramı” olan “Vidovdan”da, ülkenin özellikle doğusundaki kentlerde soykırım yapmakla suçlanan Karaciç’e beraat kararı vermesini, katliamların bedeli olarak verilen bir “bayram hediyesi” olarak yorumladı.
Lahey’deki mahkemenin verdiği bu karar Bosna-Hersek’te yaşayan kurban yakınlarını adeta şoke etti. Kurban yakınları, Sırpların “milli bayramı”na denk gelen bir günde verilen bu kararın Karaciç’e uluslararası toplumun “bayram hediyesi” olarak yorumladı.
Ülkenin doğusunda bulunan ve savaş öncesi Boşnakların çoğunlukta olduğu, savaşta büyük katliamların etnik temizliğin yaşandığı Bratunac şehrindeki Savaş Mağdurları Derneği Başkanı Sakib Ahmetoviç, konuyla ilgili AA’ya yaptığı açıklamada, Bratunaclı kurban ailelerinin mahkemenin kararı karşısında şaşırdığını söyledi.
Ahmetoviç, “Biz, Lahey Mahkemesi’nin işini doğru yapmadığını, doğru tanıkları mahkemeye getirmediğini ve iddianameyi düzgün yazmadıklarına daha önce dikkati çekmiştik. Tekrar söylüyorum, Lahey Mahkemesi, burada savaşta yaşananları soykırım olarak görmese de, Bratunac ve çevresinde soykırım kesinlikle yapılmıştır” dedi.
Lahey Mahkemesi’nin 1993 yılında kurulduğu zaman, Bosna’da savaş kurbanları için “adalet yerini bulacak” şeklinde bir umut doğduğunu belirten ve o umudun da artık yok olduğunu gözyaşlarıyla anlatan Savaş Mağduru Kadınlar Derneği Başkanı Bakira Haseçiç, karar karşısında şoke olduklarını vurguladı.
Savaş zamanında kızıyla birlikte tecavüze uğrayan ve mağdur kadınları bir araya toplayarak adalet mücadelesi başlatan Haseçiç, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Böyle bir kararın, Boşnakları yakın zamanda öldürmeye başlayacaklarının mesajını verdikleri zaman olan (Balkan kasabı olarak anılan Slobodan Miloşeviç’in 28 Haziran 1989 yılında 500 bine yakın Sırpa karşı Kosova Gazimestan’da yaptığı konuşma), ‘Vidovdan’a denk gelmesi korkunçtur. Boşnakları, ‘bayram gününde’ (Bosna’daki savaş 1992 yılının Kurban Bayramı’nın ilk günü başlamıştı) öldüren katilleri, onların ‘Vidovdan’ gününde özgür bırakıyorlar. Ayrıca bütün bunlar, Vişegrad’da yakılarak öldürülenlerin anılmasından sadece bir gün sonra yaşanıyor. Lahey Mahkemesi verdiği bu kararla, Balkanların en büyük kasabı olan Karaçiç’i, Boşnakları öldürmesinden dolayı haklı buldu.”
Haseçiç, 1992 yılında Boşnaklar üzerinde soykırım yapılmasına uluslararası toplumun izin verdiğini, şimdi de bu toplumun yapılanları affettiğini ileri sürerek, “Belli ki, Boşnaklar bu topraklardan yok olması gerekiyordu. Lahey Mahkemesi Savcısı Serge Brammertz, bütün bu zaman boyunca bize yalan söylediğini ve soykırımın sağ kolu olduğuna ispat etti” dedi.
Tehdit Altında İnsanlar Birliği Başkanı Fadila Memişeviç ise Lahey mahkemesi tarafından verilen kararın, bütün savaş kurbanlarına karşı bir hakaret olduğunu söyledi.
Memişeviç, kararla ilgili şu görüşleri dile getirdi:
“Hepimiz şoke olduk. Kurban aileleri bu karardan kesinlikle memnun değil. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, kurban ailelerine adaletin yerine getirileceğine dair söz vermişti, ama bu karar onlara hakaret ettiklerini gösteriyor. Adalet yerine getirilmiyorsa, barıştan bahsetmek mümkün değil.”
Zvornik Belediye Bölgesi Esir ve Kayıplar Derneği Başkanı Ahmet Grahiç ise Lahey Mahkemesi’nin bu karar ile Radovan Karaciç’i resmen özgür kıldığını, uluslararası toplumun ise çiftyüzlülüğünü bir kez daha gösterdiğini söyledi.
Grahiç, “Uluslararası toplum Bosna-Hersek’te yapılan soykırımda payının olduğu gösterdi. Onların emri olan, ‘Boşnakları fazlasıyla öldürmek ve temizlemek’ Karaciç tarafından yerine getirildi. Uluslararası toplum, şimdi diğer Karaciçleri ve Mladiçlere de bu şekilde cesaret verdi. Onlar, Boşnakları öldürmek ve bu topraklardan tamamen temizlemek için bir kez daha yeşil ışık aldı” diye konuştu.
(Turkish Journal ve AA)
