BİRLEŞMİŞ MİLLETLER (TURKISH JOURNAL) – Selçuk Acar – Birleşmiş Milletler Genel Kurulu (UNGA), Ukrayna işgalinden dolayı Rusya’yı kınayan ve işgale son verip askerlerini çekmesini talep eden bir kararı oy birliğiyle onayladı. Oylamada sadece Suriye, Belarus, Eritre ve Kuzey Kore “hayır” oyuyla Rusya’nın yanında yer alırken, ezici çoğunluğun “evet” oyuyla kabul edilen kararla Rusya, BM’de tecrit edilmiş oldu.
193 üye ülkeden oluşan BM Genel Kurulu, Rusya’nın Ukrayna’yı işgaline ilişkin 3 gün devam eden 11. olağanüstü özel oturumunda, Rusya’yı işgalinden dolayı kınayan ve saldırılarına derhal son vermesini talep eden tasarıyı 141 “evet”, 5 ”hayır” ve 35 “çekimser” oyla kabul etti.
Rusya’nın Ukrayna’yı işgaline ilişkin BM Genel Kurulu’nun 11. olağanüstü özel oturumunda oybirliğiyle alınan karara Türkiye “evet” oyu verdi.
Oylamada, Küba, Venezuela ve Çin’in “hayır” oyuyla Rusya’nın yanında yer almaması, Rusya’yla birlikte sadece Kuzey Kore, Suriye, Belarus ve Elitre’den oluşan 5 ülkenin tasarıya karşı “hayır” oyu kullanması, Ukrayna işgali nedeniyle Rusya’nın ne derece dünyada tecrit edildiğinin göstergesi oldu.
Kararda, Rusya, Ukrayna’daki saldırılarından dolayı güçlü şekilde kınanırken, “tüm askeri güçleri Ukrayna topraklarından derhal, eksiksiz ve koşulsuz olarak geri çekmesi” talep edildi.
Genel Kurul üyeleri kararda “konutlar, okullar ve hastaneler gibi sivil tesislere yönelik saldırılar ve kadınlar, yaşlılar, engelliler ve çocuklar dahil olmak üzere sivil kayıplara ilişkin raporlar”la ilgili endişelerini dile getirirken, BM Acil Yardım Koordinatöründen 30 gün içinde Ukrayna’daki insani durum ve insani müdahaleye ilişkin BM Genel Kurulu’na rapor sunmasını talep ediyor.
Ukrayna’nın egemenlik, bağımsızlık ve toprak bütünlüğüne vurgu yapılan kararda “Rusya Federasyonu’nun, BM Sözleşmesi’nin 2. maddenin 4. fıkrasını ihlal ederek Ukrayna’ya yönelik saldırganlığı en güçlü şekilde esefle karşılanmıştır.” ifadesi yer aldı.
Rusya’nın BM Güvenlik Konseyi’ndeki (BMGK) vetosu nedeniyle burada kabul edilemeyen benzer içerikteki kararın ardından BMGK, 30 yıl içinde ilk defa oy birliğiyle BM Genel Kurulu’unu olağanüstü toplantıya çağırdı. BMGK, Genel Kurulu en son 1982 yılında benzer şekilde olağanüstü toplantıya çağırmıştı.
ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Thomas-Greenfield
Toplantıda konuşayan ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Linda Thomas-Greenfield, Rusya’nın saldırganlığının vahşetini yoğunlaştırmaya hazır olduğunu belirterek, Genel Kurul üyelerini Moskova’yı uluslararası hukuk ihlallerinden sorumlu tutmaya çağırdı.
Rus birliklerinin Ukrayna’ya misket bombaları ve vakum bombaları da dahil olmak üzere uluslararası hukukun yasakladığı ağır silahlar taşıdığını gösteren videolara atıfta bulunan Thomas-Greenfield, bunun “olağanüstü bir an” olduğunu belirterek, Rusya’nın “Birleşmiş Milletler’e meydan okuduğu”nu söyledi.
Thomas-Greenfield oylama öncesinde üye ülkelere şu çağrıda bulundu:
“Kendiniz de dahil olmak üzere BM üye devletlerinin egemenlik ve toprak bütünlüğü hakkına sahip olduğuna inanıyorsanız evet oyu verin. Rusya’nın eylemlerinden sorumlu tutulması gerektiğine inanıyorsanız evet oyu verin”
Rus Büyükelçi Nebenzia
Rusya’nın BM Daimi Temsilcisi Vassily Nebenzia da toplantıda, ülkesinin sivilleri hedef aldığını reddetti.
Rus Büyükelçi Nebenzia, Rusya’nın eyleminin, Ukrayna’nın doğusunda Moskova tarafından desteklenen sözde Donetsk ve Luhansk cumhuriyetlerinde sivillere yönelik sözde saldırıları sona erdirmeyi amaçlayan özel bir askeri operasyon olduğunu iddia etti.
Ukrayna’nın BM Daimi Temsilcisi Sergey Kislitsa
Ukrayna’nın BM Daimi Temsilcisi Sergey Kislitsa ise toplantının ardından yaptığı açıklamda, “BM hala hayatta ve arınma sürecinden geçiyor” dedi. Büyükelçi Kislitsa açıklamasında“Birleşmiş Milletlere inanıyorum; Artık Ukrayna’daki insanların Birleşmiş Milletler’e inanmak için daha fazla nedeni var.” ifadelerini kullandı.
Guterres: Kaybedecek bir anımız yok, silahları susturun
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, kararın BM Genel Kurulu’da onaylanmasının ardından gazetecilere açıklamalarda bulundu.
Guterres, bağlayıcılığı olmayan Genel Kurul kararına ilişkin açıklamasında şunları kaydetti:
“Genel Sekreter olarak bu kararın arkasında durmak ve çağrısına rehberlik etmek benim görevim.
Genel Kurul’un mesajı açık ve nettir:
Ukrayna’daki düşmanlıklara son verin, şimdi.
Silahları susturun, şimdi.
Diyalog ve diplomasiye kapıyı açın, şimdi.
Ukrayna’nın toprak bütünlüğü ve egemenliğine BM Şartı uyarınca saygı gösterilmelidir.
Kaybedecek bir anımız yok. “
