BİRLEŞMİŞ MİLLETLER – Ali Çınar- Savaşın ülkedeki milyonlarca gencin üzerinde yıkıcı ve kalıcı etkileri olduğunun altını çizen BM Çocuk Fonu UNICEF, mağduriyetlerin çoğunun “nüfusun yoğun olduğu bölgelerde patlayıcı silahlar kullanılarak yapılan saldırılardan” kaynaklandığı acikladi.
“1 Haziran, Ukrayna ve bölge genelinde Dünya Çocuk Günü’dür.” diyen UNICEF Genel Direktörü Katherine Russell, “Bu özel günü kutlamak yerine, milyonlarca çocuğun hayatını paramparça etmiş bir savaşın 100. günündeyiz dedi. Russell,”Bir an önce ateşkes ilan edilip barış sağlanmazsa çocuklar mağdur olmaya devam edecek ve savaşın sonuçları dünyadaki diğer savunmasız çocukları da etkileyecek.” diyerek sözlerine devam etti.
Sağlık kuruluşları ve okullar hedef alındı
Ukrayna’daki krizin İkinci Dünya Savaşından bu yana görülmemiş bir ölçek ve hızda olduğunun dile getirildiği Birleşmiş Milletler raporuna göre 3 milyonu hala ülke içinde, 2,2 milyonu ise mültecilere ev sahipliği yapan ülkelerde olmak üzere toplam 5,2 milyon Ukraynalı çocuk insani yardıma muhtaç durumda.
Donetsk bölgesinin doğusunda Rus ve Ukraynalı güçler arasında karşılıklı yoğun topçu atışları sürerken ve Rus birliklerinin Sievierodonetsk şehrinin büyük bir bölümünü ele geçirdiğine dair duyumlar gelirken UNICEF tarafından yapılan açıklamaya göre Ukrayna’daki çocukların yaklaşık üçte ikisi savaş nedeniyle yerinden edildi.
UNICEF’in çıklamasında, “Çocukların ihtiyaç duyduğu sivil altyapı zarar görmeye veya tahrip edilmeye devam ediyor. Şu ana kadar en az 256 sağlık kuruluşu ile ülkenin doğusundaki UNICEF destekli ‘Güvenli Okulların’ altıda biri ya hasar gördü ya da tahrip edildi. Ülke çapında yüzlerce okul da zarar gördü. Ukrayna’da savaşın şiddetlendiği doğu ve güney bölgelerindeki çocuklar için şartlar giderek daha da tehlikeli bir hal alıyor.” dendi.
Travma ve istismar riski
UNICEF, şiddetten kaçan çocukların, evlerini terk etmenin yarattığı travmanın yanı sıra ailelerinden koparılma, taciz, cinsel istismar ve insan kaçakçılığı gibi ciddi risklerle karşı karşıya olduğunun altını çizdi.
Savaşın gençlerin ruh sağlığı üzerindeki uzun vadeli etkileri, yerlerinden edilen ailelerin işsizlik nedeniyle çocuklarının temel ihtiyaçlarını karşılayamamasıyla daha da kötü bir hal alan ciddi bir çocuk koruma krizine yol açtı.
Savaşın 100. gününde ateşkes çağrısını yineleyen UNICEF “Refakatsiz veya ailelerinden ayrı düşmüş olanlar başta olmak üzere bu çocukların acilen güvenlik, istikrar, çocuk koruma hizmetleri ve psikososyal desteğe ihtiyaçları var. Ama her şeyden çok barışa ihtiyaçları var.” denildi.
UNICEF, yardım ekiplerinin, “nerede olurlarsa olsun yardıma ihtiyacı olan bütün çocuklara güvenli ve hızlı biçimde ulaşabilmesi” için “tam insani yardım erişim izni” çağrısını da yineledi.
Milyonlarca kişiye yardım götürüldü
UNICEF ve ortakları şu ana kadar, Ukrayna’da savaştan etkilenen bölgelerdeki yaklaşık 2,1 milyon kişiye hayati önem taşıyan sağlık malzemeleri ve tıbbi malzemeler dağıttı.
Şebekelerin zarar gördüğü ya da tahrip edildiği bölgelerde yaşayan 2,1 milyondan fazla kişinin bir o kadar önemli olan temel temiz suya erişimi de sağlandı. Yaklaşık 290.000 çocuğa eğitim malzemeleri dağıtılırken 610.000’den fazla çocuğa ve bakıcıya ruh sağlığı desteği ile psikososyal destek sunuldu.
Ayrıca, yardıma muhtaç yaklaşık 300.000 aile UNICEF ve Ukrayna Sosyal Politika Bakanlığı tarafından yürütülen insani nakit yardımı programına kaydoldu.
UNICEF, Ukrayna’dan gelen mültecilere ev sahipliği yapan ülkelerdeki sınır güvenlik güçlerinin insan kaçakçılığına karşı eğitilmesini sağlayarak ve yerel makamları mülteci çocukları okullara entegre etmeye teşvik ederek en savunmasız olan gençlere sahip çıkmaya devam ediyor.
UNICEF tarafından yapılan açıklamada, Moldova, Romanya, Polonya, İtalya, Bulgaristan ve Slovakya’da bulunan başlıca transit yolları üzerinde, göç halindeki ailelere destek ve hizmetlerin sunulduğu, UNICEF-BM MYK “Mavi Nokta Merkezleri” olarak bilinen toplam 25 toplu barınma merkezi kurulduğu ifade edildi.
Diğer yandan, UNICEF-BM MYK çok amaçlı nakit yardımı programı vasıtasıyla Moldova’da, çoğu kadınlar tarafından idare edilen hanelerde bulunan 52.000’den fazla mülteciye ulaşıldı.
