BİRLEŞMİŞ MİLLETLER (GOLDENHORN AJANSI)- Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, Ukrayna Savaşı’nın dünyaya etkisinin daha da kötüleştiğini bildirerek, savaşın dünya çapında sosyal ve ekonomik kaosu tetikleyebileceği uyarısında bulundu.
Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) Başkanı Rebeca Grynspan liderliğindeki Küresel Kriz Müdahale Grubu (GCRG) tarafından Ukrayna’daki krizle ilgili hazırlanan ikinci rapor, “94 ülkede tahminen 1,6 milyar insan krizin en az bir boyutuna maruz kaldığını ve bununla baş edemediğini” ortaya koydu.
Genel Sekreter Guterres, raporun sunuşunda yaptığı açıklamada, Rusya’nın Ukrayna istilasının dünyaya sonuçlarının kötüleştiğini ve 1.6 milyar insanın etkilemesi muhtemel olduğunu söyledi.
Açıklamasında, “Savaşın gıda güvenliği, enerji ve finans üzerindeki etkisi sistemik, şiddetli ve hızlanıyor.” ifadesini kullanan Guterres, “dünyanın dört bir yanındaki insanlar için savaşın, benzeri görülmemiş bir açlık ve yoksulluk dalgasını ortaya çıkarmak, sosyal ve ekonomik kaosunu uyandırmakla tehdit ettiğini” bildirdi.
Guterres, bu yılki gıda krizinin “erişim eksikliği ile ilgili” olsa da, gelecek yılın “yiyecek eksikliği” olabileceğini söyledi.
Sorunu çözmenin tek yolunun Rusya’nın Ukrayna istilasının bitmesi olduğunu vurgulayan Guterres, krize uluslararası hukuk ve BM Sözleşmesi doğrultusunda siyasi bir çözüm bulunması çağrısında bulundu.
Dünya liderlerinden, Karadeniz’den Ukrayna tarafından üretilen yiyeceklerin güvenli ihracatına ve Rus gıda ve gübreler için küresel pazarlara engelsiz erişimine izin veren bir anlaşma konusunda destek isteyen Guterres, anlaşmanın, “Sahra altı Afrika da dahil olmak üzere gelişmekte olan ülkelerdeki yüz milyonlarca insan için gerekli” olduğunun altını çizdi.
Guterres ayrıca rekor yüksek enerji fiyatları da başta Afrika olmak üzere dünyanın her yerinde elektrik kesintilerini ve yakıt kıtlığını tetiklediğini belirtirken, Covid-19, toparlanmadaki eşitsizlik ve iklim krizi nedeniyle borç temerrüdü ve ekonomik çöküş riskine ek olarak, birçok gelişmekte olan ülkede mali sıkışıklığın devam ettiğini vurguladı.
Konuşmasında, “Dünya çapında, beş işçiden üçü pandemi öncesine göre daha az kazanıyor. Artık hem ülkelerin hem de bireylerin bütçelerini dengeleme umudu yok.” diyen Guterres, “Bunun yerine, aileler her yerde imkansız kararlar almak zorunda kalıyor: işletmelerini kapatmak mı, hayvanlarını satmak mı yoksa çocuklarını okuldan almak mı? Kadınlar ve kız çocukları genellikle en son yemek yiyenler ve yiyecek kıtlığı yayıldıkça öğünleri ilk kaçıranlar oluyor” ifadelerini kullandı.
Guterres, “Bugünün raporunun mesajı açık ve ısrarlı: Önümüzdeki aylarda ve yıllarda hayatları ve geçim kaynaklarını kurtarmak için şimdi harekete geçmeliyiz.” diye konuştu.
“Mevcut kriz 2023’te hızla küresel boyutlarda bir gıda krizine dönüşebilir”
UNCTAD Başkanı Grynspan da raporun sunuşundaki konuşmasında, dünyanın “zamana karşı bir yarış” içinde olduğunu ve eylemsizliğin çözüm bulmaktan daha maliyetli olacağını söyledi. Yaşam maliyeti krizinin “siyasi istikrarsızlığa yol açan bir toplumsal huzursuzluk döngüsünü” ateşleyebileceği konusunda uyarısında bulunan Grynspan, “Mevcut gıda krizi 2023’te hızla küresel boyutlarda bir gıda felaketine dönüşebilir” dedi.
Savaşın 2022’de 47 milyon kişi tarafından gıda güvensiz insan sayısını artırabileceği ve yıl sonuna kadar bu rakamın 323 milyona çıkabileceği bilgisine yer verilen raporda, 58 milyon civarında Afrikalı’nın bu yıl yoksulluğa düşebileceği tahmin ediliyor. Rapora göre, Orta Doğu ve Kuzey Afrika’daki aşırı yoksulluk 2022’de 2,8 milyon kişi artarken, Güney Asya’da 500 milyon kişi risk altında.
