(TURKISH JOURNAL) – Dilek Kaya – Azerbaycan’ın başkenti Bakü, bugün başlayacak olan ve iki hafta sürecek COP29 İklim Zirvesi’ne ev sahipliği yapıyor. Dünyanın dört bir yanından on binlerce kişi, iklim değişikliğiyle mücadelede kritik kararların alınacağı bu görüşmelerde yer almak için bir araya geldi. Geçen yıl Dubai’de düzenlenen COP28, toplam 85.000 katılımcıyla büyük bir ilgi görmüştü. Bu yıl Bakü’deki zirvenin de benzer bir katılım oranı yakalaması bekleniyor.
Birleşmiş Milletler İklim Müzakere Süreci, 197 ülke ve Avrupa Birliği’nin katılımıyla dünyanın en karmaşık diplomatik müzakerelerinden biri olarak kabul ediliyor. Bu 198 taraf, ekonomik, sosyal, finansal, yasal, yaşam tarzı ve altyapısal değişiklikler üzerinde anlaşmaya çalışırken, müzakerecilere güçlü çağrılar yapılması bekleniyor.
Dünyanın Isınma Hızı Artıyor
İklim değişikliğinin etkileri her geçen gün daha da belirginleşiyor. Bilim insanları, bu yüzyılın sonunda küresel ısınmanın ortalama üç santigrat dereceye ulaşabileceğini, Avrupa’nın ise dünya ortalamasından iki kat daha hızlı ısındığını belirtiyor. İspanya’da geçtiğimiz haftalarda yaşanan aşırı yağışlar, iklime dirençli bir altyapının acil gerekliliğini bir kez daha gözler önüne serdi. Ancak bu durum yalnızca Avrupa gibi zengin bölgeler için geçerli değil; iklim değişikliğinin yükü, daha az gelişmiş ve yoksul ülkeler için daha yıkıcı sonuçlar doğuruyor.
İklim Finansmanı Masada
COP29’da ana gündem maddelerinden biri, “Yeni Kolektif Nitelikli Hedef” (NCQG) olarak adlandırılan yeni bir iklim finansmanı hedefi olacak. Yoksul ülkelerin iklim amaçlarına ulaşabilmesi için yılda trilyonlarca dolar büyüklüğünde, ucuz ve sürekli bir finansman akışının sağlanması planlanıyor. Bu fonların, gelişmiş ülkelerden ve diğer kaynaklardan gelmesi bekleniyor.
Ancak, hangi ülkelerin bu finansmandan faydalanabileceği ve hangilerinin katkı sunması gerektiği konusundaki tartışmalar hararetli geçecek gibi görünüyor. 1992 yılında hazırlanan Birleşmiş Milletler’in gelişmekte olan ülkeler listesi, günümüzde de geçerliliğini koruyor. Çin, Suudi Arabistan ve Katar gibi o dönemde daha az gelişmiş olan ülkeler bu listede yer alıyor. Ancak bu ülkeler, büyük ekonomik ilerlemelere rağmen, az gelişmiş ülke statülerini koruyarak iklim finansmanından yararlanmak istiyor.
Diğer Tartışma Başlıkları
COP29’da ele alınacak diğer başlıklar arasında, COP28 Dubai’de alınan karar doğrultusunda oluşturulan Kayıp ve Zarar Fonu için daha fazla finansman sağlanması ve fosil yakıtlardan enerji üretiminde uzaklaşılması hedefleri bulunuyor. Ülkeler ayrıca, sera gazı emisyonlarını azaltmaya yönelik ulusal taahhütlerini artırmaları için baskı altında olacak.
