ABD Başkanı Barack Obama ile Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in California’da bir çiftlik evinde gerçekleştirdikleri tarihi toplantı ekonomi ağırlıklı oldu. Çinli bir yetkili toplantıyla ilgili olarak; “yapıcı, stratejik ve tarihi” ifadesini kullandı…
41 Yıl önce eski ABD Başkanı Nixon ile Çin’in efsanevi Komünist lideri Mao arasında Pekin’de yapılan görüşmeyle başlayan iki ülke ilişkileri, Çin’in ucuz insan gücü nedeniyle üretim ağırlıklı gelişirken, son yıllarda Çin, ABD için önemli bir finans kaynağı olarak da dikkat çekiyor.
Dünyanın en büyük ekonomisi iki ülkesi, çevreye zarar vermede de dünya lideri olmalarınının sorumluluğuyla, soğutucular ve klimalardan kaynaklanan sera gazı salınımını ortadan kaldırma konusu, zirvenin gündeminde yer alırken, Kuzey Kore’yi nükleer silahsızlanma görüşmelerine katılmaya zorlama konularında iş birliği sözü vermesi ve Obama yönetiminin Çin’in para biriminin dolar karşısında yükselmesine izin vermesini istemesi de görüşmelere damgasını vurdu.
Hafta sonu yapılan toplantıda, Çin’in döviz kurları üzerinde kontrolünü devam ettireceğini ve bununla birlikte yuanın “makul değerine” yaklaştığını savunduğu belirtildi.
Çin’in telekom donanımları üreticisi Huawei Technologies’in ABD piyasalarına girmesi ABD Kongresi’nde ülkenin iletişim ağlarında güvenlik zaafiyetine neden olacağı endişelerini doğurmuştu. ABD’nin en büyük domuz eti üreticisi Smithfield Foods SFD -0.18% ‘un Çin’in Shuanghui International Holdings şirketi tarafından alınmak istenmesi de Kongre’de karşı seslerin yükselmesine neden olmuştu.
ABD’nin Çin’den ABD’li şirketlerin gizli bilgilerine ulaşmak için sanal saldırılarına son vermesini istediği toplantılarda, ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Tom Donilon, Çinli meslektaşına sanal saldırılar ile ilgili bazı örnekler gösterdiği belirtildi. Obama’nın bu sorunun çözümünün ABD ile Çin arasındaki ilişkilerin gelişmesi için kilit önemde olduğunu söylediğini aktarırken, bu konuda ABD ile işbirliği yapma sözü veren Çin ise kendilerinin de sanal saldırı kurbanı olduklarını iddia etti.
İki ülke ayrıca güvenliğe yönelik tehditler konusunda da birlikte çalışma sözü verdi. ABD, Çin’in bölgede son zamanlarda gerginliği artıran müttefiki Kuzey Kore’yi dizginlemesini isterken Çinli liderin Kuzey Kore’nin hareketlerine daha az tolerans gösterdiği dikkatleri çekti. Örneğin Çin hükümeti son günlerde devletin en büyük bankasının Kuzey Kore ile iş yapmasını durdurmuştu. Ancak bu adımların devam edip etmeyeceği belirsizliğini koruyor. Cumartesi günkü toplantıda Çinli yetkililer ayrıca Kuzey Kore’nin nükleer silahsızlanma görüşmelerine geri dönmesinin kendi çıkarlarına olacağını da vurguladı.
İklimde küresel işbirliği
ABD Başkanı Barack Obama ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, küresel iklim değişikliğiyle mücadelede yeni ve önemli bir adım üzerinde mutabakata vardı.
Obama ve Şi, çoğunlukla buzdolapları ve klimalarda kullanılan ve iklim değişikliğine yol açan sera gazlarının en etkililerinden biri olan hidroflorokarbonların (HFC) kullanımını azaltmak suretiyle iklim değişikliğiyle mücadelede işbirliğine gitme üzerinde anlaşma sağladı.
Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, “ABD ve Çin ilk kez, HFC’lerin tüketimi ve üretimini azaltma amacıyla Montreal Protokolü’nün birikimi ve kurumlarını kullanmak için birlikte ve diğer ülkelerle çalışacak” ifadesi kullanıldı.
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Tom Donilon da gazetecilere yaptığı açıklamada, iki ülke yetkililerinin, Obama-Şi zirvesinden önce bu konuda çalışmalar yaptığını belirterek, “Sürdürülebilir ekonomik büyüme de dahil birçok perspektiften iklim değişikliğiyle mücadelede güçlü ortak çıkarlarımız olduğu yönünde mutabık kalındı” dedi.
HFC’ler genelde buzdolapları ve klimalarda kullanılıyor. Ozon tabakasının delinmesine neden olmuyorlar, ancak iklim değişikliğine yol açan sera gazlarının en etkililerinden biri konumundalar.
ABD ve Çin, Kuzey Kore’de yakınlaştı
ABD Başkanı Barack Obama ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, ABD’nin Kaliforniya eyaletinde 7-8 Haziran’da yaptıkları zirvede, küresel iklim değişikliğiyle mücadelede önemli bir adım atarak, sera gazı hidroflorokarbonun (HFC) kullanımını azaltmaya dönük anlaşmaya vardı. New York Times, Obama ve Şi’nin siber casusluk konusunda görüşbirliğine varamadığını, Kuzey Kore konusundaysa “yakınlaştıklarını” yazdı. ABD, Çin’i ticari, askeri ve diğer resmi kurumlarına siber saldırı düzenlemekle suçlarken, bu konunun çözülmemesini ticari ilişkiler bakımından önemli bir sorun olarak kabul ediyor. İki lider Kuzey Kore’nin nükleer silah geliştirmesinin kabul edilmeyeceği konusunda ise anlaştı.
(Ajanslar)
